Një artikull i publikuar nga mediumi zvicerian “Neue Zürcher Zeitung” e tregon Kosovën si një nga vendet më të përhapura me Covid në Evropë. Sipas një raporti të publikuar nga OBSH-ja virusi në Kosovë ka një përhapje të pakontrollueshme dhe se numri i të vaksinuarve është shumë i ulët në krahasim ne vendet e tjera. Kurba e infektimit me Covid në Kosovë javën e kaluar ishte më i larti që nga shpërthimi i Covid në vend, ndërkohë që sipas artikullit sistemi shëndetësor ishte në kolaps total, për shkak të mungesës së stafit mjekësor.
Artikulli i Plotë:
Shkolla do të fillojë përsëri në Kosovë të hënën. Klasat në fakt duhet të kishin filluar në fund të gushtit. Por për shkak të situatës së dobët epidemiologjike, qeveria i ka zgjatur pushimet me dy javë.
Për momentin, institucionet hotelierike lejohen të pranojnë mysafirë vetëm jashtë, dhe kjo vetëm deri në orën 21:30 Ekziston një shtetrrethim i përgjithshëm nga 10:00 në mbrëmje deri në 5:00 të mëngjesit. Shumica e punonjësve janë të ndaluar të shkojnë në punë deri më 13 shtator. Sipas kësaj, të gjithë punonjësve të shërbimit publik u kërkohet të vaksinohen ose të bëjnë një test.
Infektimi në nivele rekord
Dy ditë para shpalljes së masave, infektimi 7-ditor kishte arritur nivelin më të lartë që nga shpërthimi i pandemisë. Më 21 gusht, përqindja e testeve pozitive kishte tejkaluar pragun prej 20 përqind. Nga kjo vlerë e tutje, Organizata Botërore e Shëndetit flet për një përhapje jashtë kontrollit.
Përqindja e lartë e udhëtarëve që kthehen nga Kosova në mesin e pacientëve të shtruar me Covid 19 ka vazhduar në Zvicër për javë të tëra. Por cila është situata në vetë vendin?
Ekspertja shëndetësore Edona Deva nga organizata e Fondit për Zhvillim të Komunitetit në Prishtinë thotë se përhapja e virusit ka rënë pak nga niveli shumë i lartë i ditëve të fundit. Kujdesi për të sëmurët është një sfidë e madhe: Në fund të javës së kaluar, më shumë se 1200 pacientë me Covid-19 u shtruan në spital në Kosovë. Më shumë se 90 përqind e tyre janë të pavaksinuar.
Sistemi shëndetësor në kufi
Një infermiere në Spitalin Universitar në Prishtinë i tha shërbimit shqiptar të Radios Evropa e Lirë se aktualisht nuk është e mundur të kujdeset në mënyrë adekuate për të gjithë pacientët. Vetëm ajo është përgjegjëse për 20 persona.
Kosova ka një nga sistemet më të dobëta shëndetësore në Evropë. Qeveria shpenzoi vetëm 3.5 përqind të prodhimit të brendshëm bruto për këtë në vitin 2019. Në mesataren evropiane është pothuajse tre herë më shumë. Mungesa e financimit përkeqëson mungesën e stafit. Si kudo në rajon, shumë punëtorë të kualifikuar migrojnë në Evropën Perëndimore për shkak të pagave të dobëta në vend.
Një masë urgjente qeveritare është rekrutimi i stafit infermieror shtesë. Shumica e pacientëve kujdesen nga të afërmit që jetojnë në spital për të gjithë kohëzgjatjen e trajtimit, gjë që rrit rrezikun e infektimit.
Ekspertja Deva fajëson gjendjen e sistemit shëndetësor për numrin e lartë të vdekjeve. Vetëm në 29 gusht, 36 njerëz vdiqën nga virusi, numri më i lartë që nga fillimi i pandemisë. Po të krahasohen në përmasa zvicerane, do të ishin 150 persona, ndërsa në Gjermani 1500.
Pakujdesia në trajtimin e pandemisë
Sidoqoftë, Deva i sheh problemet më të mëdha në mungesën e përpjekjeve për të kontrolluar përhapjen ose për të zbatuar. Që në shkurt, ambasadori amerikan tha në Uashington se Kosova po sillej sikur të mos kishte Covid-19 në vend. Kafenetë ishin plot e përplot, maskat nuk ishin vendosur dhe para fillimit të fushatës së vaksinimit.
Mosha mesatare e ulët në vendin më të ri të Evropës ka të ngjarë të ketë kontribuar në një shkallë të caktuar të pakujdesisë. Por prej kohësh ka shumë të rinj në mesin e pacientëve me sëmundje të rënda. Vetëm javën e kaluar, katër gra shtatzëna vdiqën nga Covid-19. Kur u prezantuan masat e fundit, Kryeministri Albin Kurti njoftoi një prani të shtuar të policisë për të kontrolluar pajtueshmërinë.
Kurti, i cili ka drejtuar qeverinë që nga shkurti, tashmë ishte përpjekur të bënte emër gjatë fushatës elektorale me një politikë të përgjegjshme në kohën e Covid. Sidoqoftë, qeveria e tij nuk arriti të merrte masat e nevojshme për sezonin e udhëtimit veror, i cili është gjithashtu shumë i rëndësishëm ekonomikisht për shkak të vizitave të emigrantëve në shtëpi.
Vetëm 17 për qind janë të vaksinuar
Dhe mbi të gjitha ka mungesa të mëdha gjatë vaksinimit. Vetëm 17 përqind e popullsisë kosovare janë plotësisht të vaksinuar. Për një kohë të gjatë kjo kishte të bënte edhe me mungesën e vaksinave. Kosova ishte vendi i fundit në Evropë që mori doza vaksine. Vendi tani ka mjaft vaksina. Kjo është edhe më e vërtetë pas njoftimit të SHBA -së javën e kaluar se do të dhuronte 500,000 doza Biontech.
Sidoqoftë, ende mungojnë ofertat e vaksinimit në prag të ulët dhe fushatat edukative që kanë për qëllim drejtpërdrejt njerëzit, thotë eksperti shëndetësor Deva: Nëse duhet, thjesht shkoni derë më derë. Sidomos kur ka kaq shumë skepticizëm.
Ashtu si në shumë vende në Evropën Juglindore, ka keqinformim në lidhje me virusin dhe mënyrën e luftimit të tij. Një peizazh i dobët mediatik dhe një nivel i ulët arsimor e përkeqësojnë problemin: Ne kemi nevojë për një strategji të qartë komunikimi, veçanërisht për grupet e vështira të synuara në popullatë. E njëjta gjë vlen edhe për Zvicrën.
