Arjan Leka
Letërsi/ Një cikël me poezi shkëputur nga antologjia e poetëve shqiptarë bashkëkohorë, hartuar nga shkrimtari Romeo Çollaku, në dy gjuhë shqip-greqisht. Një brez që u largohet klisheve socrealiste që prodhoi letërsia e komunizmit, ku përmes ndjeshmërive intime, krijojnë atmosferën letrare si psikë estetike, liria gjuhësore është kufiri konkret dhe i prekshëm si në metaforë dhe simbolikën e një realstrukture që përmbysi totalisht normat standarde të trashëguara
Trokitje në mur
Burrat kur pijnë janë zogj shtegëtarë,
ëndërrojnë tjetër jetë, vende me këngë
Në llërë një tatu: gjarpër, sirena, dita e thirrjes ushtar
mbyllin veshët me duar, fshijnë tryezën me mëngë.
Ju nëna, ju gra, mos i prisni të kthehen
kaq shpejt prej mërgimit me mend.
Burrat kur pijnë bëhen palma,
tundin degët, por nuk fluturojnë.
Nizamë pendëthyer mbrrijnë veç në darkë
pa kujtesë, pa bëma, pa plaçkë
trokasin në mur, mbyllin kanat e parvaz
dhe luten që porta e kyçur të çelet prapë.
Vajtim
Qielli
Kam frikë
po kam frikë se një ditë
retë e bardha që ndalën befas mbi qytet
sikur mbollën aty ganxhat e lara
kam frikë,
kam pak frikë
se ndonjë ditë
pa qenë vjeshtë
do i ngrenë ganxhat
kam frikë
do të shkojnë gjetiu
do të na lënë vetëm.
Toka
Kam frikë
po po kam frikë
kur hëna të jetë krejt e re
këta ishuj që na ndenjë pranë
kam frikë
në heshtje të thellë pa nxjerrë zë
dhe pa ne atje
po po kam shumë frikë
siç erdhën
do të ngrenë spirancën
dhe do të na lënë vetëm
sërish.
Deti
Kam frikë
sa frikë frikë
se këta ullinj të lashtë
ndonjë ditë
kam frikë
sa frikë
kur në gjumë të jemi bashkë
kam frikë
sa frikë kam
se do i kërrejnë jashtë kërcinjtë
do ngrenë rrënjët
siç ngrenë plakat dimitë
para se të hyjnë në varkë
kam frikë
kam frikë se shumë fjetëm
do të na ikin dhe këta ullinj
e do të mbetemi fill krejt vetëm.
Virion Graçi
Ta ndajmë bashkërisht
kartmonedhën që gjetëm
në plehërat e qoshkës.
Ta ndajmë bashkërisht
statuetën që gjetëm rastësisht
në cepin e dollapit.
Ta ndajmë bashkërisht
jorganin që gjetëm të hedhur
në këmbët e betonta të urës.
Ta ndajmë bashkërisht
shegën e shkoqur nëpër qiell.
Dhe do të jemi
më të pasur se mbrëmë,
më të varfër se nesër.
*
Të të kem larg – mundësisht
sa më larg. Dhe të më vijë e vetme
fëshfërima e zbehur e kurmit tënd,
kërcitja e butë e sandaleve mbi zhur.
Vetëm fëshfërima e flokëve të më vijë.
Nëse është e realizueshme – zëri yt të mbyllet
në shishkë – dhe të hidhet sa më parë në det.
Arben Dedja
Njërës që qan për gjirin që do të heqë
Mos u bëj kryeneçe,
si dhi manjë.
Gjiri, ai i mbeturith:
më i çmuari për ne.
Ta dish ti ç’silikon
ka nëpër sisë topmodelesh,
nëpër sisë pornostaresh
do t’i mbushnim tërë
plasat e dritareve tona
ku era e trishtimit fryn.
Dhe prapë ëndërrojmë t’ua cikim
dhe prapë fotografët mblidhen rrotull
se të tillë jemi ne burrat:
nuk prekim gjirin tuaj
po idenë tonë për të.
Duhet ta jetojmë bashkë
këtë store sa të mund…
Shko me të mira, cicë,
po të jap një të puthur të fundme.
Bye.
Kakës së tim biri
S’paska krimbushë
pothua vika erë të mirë
s’qenka shumë e hollë
apo e fortë
dhe jam i qetë
im bir o.k. po rritet
… rritet
që nesër të mos e shohë
as ai vetë
nga majasëlli i kohës
rraskapitur
që nesër
pa emër përkëdhelush
ta thërresë
po tani ka rëndësi
që me këtë kakë
çdo gjë shkon mirë në Univers.
Luljeta Lleshanaku (1968)
Njerëz të tradhtuar
Gra të tradhtuara, si numri i vjetër i këmishës,
si vrima e vjetër në rrip të pantallonave,
si jakat e hekurosura me kollë.
Gra të tradhtuara që gdhijnë si një sklepë
në buzë të shtratit
të trembura nga një ëndërr e keqe,
samovarë që lëshojnë avull
kohë pas heqjes nga zjarri.
Teksa lëvizin diagonal nëpër shtëpi
këllqet e tyre të buta harkohen ritmikisht
sikur mbllaçisin milingona.
Fëmijët… ah, fëmijët, shkumëzojnë ajrin.
deri mbrëmje vonë, kapakët prej alumini
kondensojnë mbi nervin e ngordhur të majdanozit
në supën e paprekur ngjyrëlimoni.
Por, ka edhe burra të tradhtuar
burra të tradhtuar si engjëj të zeshkët
me shpatulla gjithmonë të rrezikuara nga fieret.
Burra dhe gra të tradhtuar
që shpesh fatin e pranojnë ashtu siç u jepet,
pa e kthyer mbrapsht, fisnikërisht,
siç mund të pranohet uji në një gotë të palarë,
në udhë e sipër
Gra dhe burra të tradhtuar…
të nisur për një udhëtim të gjatë.
Agron Tufa (1968)
Orfeu
Jeta jote – burgosur aq mirë,
mbështjellë puthitur e pa drojë
me fletët rrotullame të një qepe
e flijoi, ah, thelbin e vet
me të mshehtat e mbrame –
kur tehu i thikës feksi
ngulmueshëm, duke grirë
zemrën tënde të njomë –
topitur erudicionesh fiktive.
Lotët e Euridikës në kuzhinë
s’kanë tjetër shkak
pos faktit
që ti je i vetmi ingredient lotsjellës
në sallatën e rëndomtë familjare.
Çelo Hoxha (1969)
Dallëndyshet
Në shtëpinë e gjyshit tim
më saktë, në një cep të saj
gjendet një fshikëz e zezë
në të cilën banon armiku i gjyshit.
Gjyshi nuk ndodhet aty, ka shkuar
ta ngrejë çerdhen
në shtëpinë e armikut të vet.
Oreks
Vajza e Jorgjisë
shëtit çdo darkë
me djalin e kasapit.
Ringjallen
dhe dalin të veshur
nga plaga ime
e hapur.
Idlir Hazizi (1970)
Gruaja më ofron një pjeshkë
Gruaja më ofron një pjeshkë dhe më pyet
pse po qesh. E ka qëruar pjeshkën
sepse e di që më jep alergji lëkura. Më vonë e pashë
të kruspullosur lakuriq në shtrat ndaj u ngrita
dhe i shkrova një letër Jorie Graham-it:
“(a woman whose body is the limit of every peach)”
pasi vështroj qiellin natën
dhe nuk e kuptoj fare mënyrën sesi është vendosur dritarja,
më saktë, e kuptoj: është hera e parë që
më shkon ndërmend diçka e tillë, Hamleti, mendoj,
duhet të kishte ndenjur më gjatë në errësirë
dhe pastaj të martohej, mendoj,
Hamleti është varri i gjeometrisë; por u bë ftohtë,
ndaj e mbyll dritaren dhe eci mbrapsht
deri te krevati dhe mbaj vesh për ndonjë fjalë
të re që mund të jetë në rrugë e sipër prej pasqyrës;
Olimbi Velaj (1971)
Ndoshta nuk më mungon ti
Të gjitha pamjet përfundojnë me ty
diku në ndonjërën nga ditët
ngecur në skajet e udhëve
që unë nuk i mbërrij
diku pas muresh
dhe kolonash të vjetra
ku njëqind yjet më parë
dashnorë qenë fshehur
nën pëshpërima…
aty ti humbet
me shijen e vdekjes së fjalëve
duke lënë pas valëvitje dhe terr
mbetem në vend
midis hijesh që dielli le
dhe kurrë s’dua të të ndjek
sepse kotësia s’ka kuptim tjetër…
ndoshta nuk më mungon ti
por mënyra se si të desha
Ilir Belliu (1971)
Fëmija që rrodhi nga muri
Ligështues
fëmija ideal
që rrodhi nga muri.
Djall fëmijë!
Kurrnjëherë s’më neveriti
në të gjitha ngjyrat…
Fëmijë
si çdo fëmijë
zog elektrik efekti
burrë ekziston
në orët magjepsëse të rrëzimit…
Gjarpër me sahat
Më lerë…
Paralizë udhëtuese
shkakton vetmia.
Zbardh…
Muzg është vetëm
kur ia plas vajit…
E lashtë në dukje
zemra që më rreh
si një gjarpër me sahat…
Lindita Arapi (1972)
Njeriu në anën tjetër
diku prapa murit
duhet të vijë ky zë…
herë vjen si një rënkim që
dobësohet,
herë më bëhet se është
një këngë e trishtuar nate,
zëri stonon, bëhet i paqartë,
vibron
si një zë që përpiqet të kuptojë
nuancat e vuajtjes së vet,
nuk jam e sigurt…
më duket se ai zë
është këngë e përkryer dashurie.
nuk e di nëse dikush këndon…
nuk e njoh as fqinjin që banon në
anën tjetër.
Parid Teferiçi (1972)
Poeti
Më qëllojnë ku nuk jam.
Qëllon që më ngrenë dorën nga tryeza
me pa mos jam fshehur aty.
Qëllon që më duhet t’i hap rrugë
ndokujt që ngutet me më gjetë.
Qëllon që më ndezin
për të më kërkuar në errësirë.
Sido që të rreshtohem para murit
nuk më qëllojnë dot.
Index
E ç’vlerë ka të të dëftej mes turmës
se cili është vallë njeriu që jam!
Apo kthesën që duhet bërë me gjetë
Shtëpinë, ku në oborr po plaket një ftua.
Gishtat tregues janë rrënjët ku ushqehet
një pemë që s’hedh gjethe, as frute, as hije.
Gentian Çoçoli (1972)
Banorë të 1995…
Banorë të 1995-ës. Jo shumë larg nga këtu,
dëgjohet një sirenë e kohës sonë,
mandej krisma, kuja, heshtje e kuptueshme.
Dhe prapë e gjitha nga e para.
Ka nisur sezoni i njeriut.
Edhe më larg nga ne akoma,
një pyll i moçëm, plot vëmendje, i vrenjtur,
ka akoma fuqi të mbyllë dyert e veta të rënda.
Këtë herë për fare
