Papa Françesku ka bërë një deklaratë të fortë për luftën në Ukrainë që ka marrë një vëmendje të madhe. Ai është shprehur se pushtimi i Ukrainës nga Rusia ishte “ndoshta disi i provokuar”. Ai kujtoi një bisedë në prag të luftës në të cilën u paralajmërua se “NATO po lehte në portat e Rusisë”.
Në një intervistë me revistën jezuite “La Civiltà Cattolica”, zhvilluar muajin e kaluar dhe botuar të martën, Papa dënoi “egërsinë dhe mizorinë e trupave ruse”, por tërhoqi vëmendjen se ky ndoshta nuk ishte rasti ideal i përballjes mes të mirës dhe të keqes.
“Ne duhet të largohemi nga modeli i zakonshëm i Kësulëkuqes, pasi Kësulëkuqja ishte e mirë dhe ujku ishte i keqi. Diçka globale po shfaqet dhe elementët janë shumë të ndërthurur” – tha Papa.
Françesku shtoi se disa muaj para luftës ai takoi një kryetar shteti, të cilin ai nuk e identifikoi, por e përshkroi si “një njeri të mençur që flet pak”.
“Një njeri shumë i mençur me të vërtetë… Ai më tha se ishte shumë i shqetësuar se si NATO po lëvizte. E pyeta pse dhe ai u përgjigj: “Po lehin në portat e Rusisë”. Ata nuk e kuptojnë se rusët janë perandorakë dhe nuk mund të lënë një fuqi të huaj që t’u afrohet” – tha Papa duke shtuar: “Ne nuk e shohim të gjithë dramën që shpaloset pas kësaj lufte, e cila, ndoshta, disi ose u provokua ose nuk u parandalua”.
Pak para pushtimit, Vladimir Putin i kishte kërkuar NATO-s të përjashtonte mundësinë e pranimit të Ukrainës që kufizohet me Rusinë, në aleancën ushtarake.
Papa tha se ai nuk ishte “pro-Putin” dhe se do të ishte “thjeshtim dhe gabim të thuhej një gjë e tillë”. Ai tha gjithashtu se Rusia e kishte “llogaritur gabim” luftën.
“Është gjithashtu e vërtetë që rusët mendonin se gjithçka do të përfundonte brenda një jave. Ata takuan një popull trim, një popull që po lufton për të mbijetuar dhe që ka një histori lufte”.
Të martën në mëngjes, Papa publikoi një mesazh duke thënë se pushtimi i Ukrainës ishte një shkelje e të drejtës së një vendi për vetëvendosje.
“Lufta në Ukrainë tani i është shtuar luftërave rajonale që për vite kanë marrë një numër të madh vdekjesh dhe shkatërrimi,” – tha ai në një mesazh për Ditën Botërore të të Varfërve të Kishës Katolike Romake.
“Megjithatë këtu situata është edhe më e ndërlikuar për shkak të ndërhyrjes së drejtpërdrejtë të një “superfuqie që synon të imponojë vullnetin e vet në kundërshtim me parimin e vetëvendosjes së popujve” – tha Papa.
Ai tha se shpresonte të takonte patriarkun ortodoks rus, Kirill, një aleat i ngushtë i Putinit që mbështet luftën në Ukrainë, në një ngjarje ndërfetare në Kazakistan në shtator.
Më herët Kirill e ka qortuar Papën kur ky i fundit i kërkoi të mos bëhej “djaloshi i altarit” të Kremlinit në një intervistë për gazetën Corriere della Sera. Kirill akuzoi Papën se kishte zgjedhur një “ton të pasaktë” për të përcjellë mesazhin e tij, duke shtuar se komente të tilla do të dëmtonin dialogun midis dy kishave.
Dyshja duhej të takoheshin në Jerusalem në qershor, por udhëtimi u anulua për shkak të luftës.
