Golat e tij të famshëm dhe ndeshjet me kombëtaren italiane e kanë bërë atë një nga ikonat më të mëdha të futbollit italian. Shumë nga ne e njohim për skualifikimin legjendar që i bëri Brazilit. Paolo Rosi, i lindur më 23 shtator të vitit 1956 në Prato, është një ish-futbollist italian. Sulmues ndër më të famshmit dhe të adhuruarit të historisë së futbollit, në vitin 1982 u bë kampion i botës në Kampionatin Botëror të Spanjës me kombëtaren italiane, shënuesi më i mirë i kompeticionit (6 gola) dhe fitues i çmimit “Topi i Artë”. Është lojtari i vetëm, së bashku me Ronaldon, që ka marrë këto tri vlerësime në të njëjtin vit. Luajti në tre kampionate botërorë, përkatësisht në vitet 1978, 1982 dhe 1986, por pas atij të Argjentinës thërritet nga të gjithë “Pablito”.
Fillimi i vështirë
Paolo rritet në një ambient futbollistik me të rinjtë e Cattolica Virtus, shoqëri e vogël toskane në të cilën pranohet në moshën 11-vjeçare. Në vitin 1972 kaloi te skuadra e Juventusit, por kalimi i tij në seleksionime të ndryshme të të rinjve u ndërpre shpesh nga një seri fatkeqësish shumë impresionuese. Ka bërë tre operacione në gju përgjatë dy sezoneve. Me gjithë këtë më 1 Maj të vitit 1974 arriti të marrë pjesë në skuadrën e kategorisë së parë në një ndeshje të Kupës së Italisë në Çezena. Në sezonin vijues koleksionoi dy prezenca të tjera në këtë kompeticion, para se të kalonte në vitin 1975 te skuadra e Komos. Por, duket se këtu gjërat nuk shkuan edhe aq mirë. Rosi del në fushë vetëm gjashtë herë përgjatë gjithë turneut pa mundur të shënojë. Më pas karriera e tij mori një drejtim tjetër, Juventus bindi skuadrën e Lanerosi Viçenca, në verë të vitit 1976 që ta huazonte këtë lojtar.
Loja te Viçenca
Te skuadra e Viçencës Paolo gjeti tek trajneri Xhovan Batista Fabri një baba të dytë, i cili i dha besim dhe e ndihmoi të përmirësohej në lojë. Trajneri shënoi një kthesë në karrierën e Paolo Rosit, falë edhe spostimit në fushë nga krahu në qendërsulmues. Kështu pas dy golave të sezonit të verës në Kupën e Italisë, Paolo me fanellën numër 9 realizoi 21 gola në 36 ndeshje në kampionatin e Serisë B, duke kontribuar shumë me qëllim që ta çonte skuadrën në serinë më të lartë. Për Rosin po hapeshin kështu portat e futbollit të madh dhe të kombëtares U-21. Megjithëse Rosi ishte në “bashkëpronësi” midis së njëjtës Viçenza dhe Juventusit, mbetet te bardhezinjtë për të luajtur kampionatin e tij të vërtetë të Serisë A.
Pranimi te skuadra kombëtare
Kalimet në skuadra të ndryshme të Rosit i garantuan atij debutimin në skuadrën kombëtare në Liezh kundër Belgjikës më 21 dhjetor të vitit 1977. Enxo Bearxoti e thërret edhe për Kampionatin e Botës, Argjentinë 1978, në të cilin skuadra arrin vendin e katërt në finale falë mbështetjes së qendërsulmuesve që realizuan tre gola kundër Francë, Hungarisë dhe Austrisë në shtatë ndeshje. Rosi atë verë ishte protagonist i një çështjeje shumë impresionuese merkatoje ndërmjet presidentit të Viçencës, Xhuzepe Farina dhe atij juventin, Xhampiero Boniperti për zgjidhjen e “bashkëpronësisë” së lojtarit, në fakt të dy shoqëritë ishin të detyruara të shkonin në short dhe Farina ofroi më në fund një shifër astronomike për të mbajtur lojtarin: rreth dy miliardë lireta. Në këtë pikë Farina ishte i detyruar të hiqte dorë, paksa si me detyrim, ndaj lojtarit dhe gjen një marrëveshje për transferimin e tij te skuadra e Napolit të Korrado Ferlaino. Por Rosi nuk pranoi transferimin në këtë skuadër nga frika e presioneve të mundshme dhe zgjodhi Peruxhan.
Skualifikimi
Peruxha përfaqësonte në atë periudhë një ndër realitetet më interesante të futbollit italian. Paolo u përshtat shpejt në skuadrën e re, duke shënuar plot 13 gola në 22 ditët e para të kampionatit. Më pas më një mars të vitit 1980 shpërtheu skandali i famshëm i futbollit, ku Paolo Rosi doli i përfshirë bashkë me disa shokë të tjerë të skuadrës së Peruxhas. Megjithëse futbollisti tregoi shumë herë që nuk kishte fare lidhje me këtë fakt dhe se nuk kishte dijeni, ai u skualifikua nga kampionati për dy vjet, duke humbur kështu edhe mundësinë për të marrë pjesë në Kampionatin Evropian, Itali 1980. Për Paolon ishte një ngjarje e frikshme, por me gjithë këtë vazhdoi me forcë të ecte përpara, i bindur për pafajësinë e tij dhe tifozët edhe në periudhën e skualifikimit tifozët e përkrahën dhe i ofruan shumë dashuri. Vitin e parë të skualifikimit e kaloi në Viçenca, qytet në të cilin martohet dhe qëndroi për të jetuar, duke u stërvitur me skuadrën lokale. Në pranverë të vitit 1981 është skuadra e Juventusit që i jep një besim të ri dhe e ingranon në lojë me gjithë vitin e skualifikimit që i kishte mbetur. Dënimi ndërpritet në prill të vitit 1982 dhe Paolo ishte në kohë për të luajtur tre ndeshjet e fundit të kampionatit me bardhezinjtë, duke realizuar edhe një gol në skuadrën e Udinezes. Në fund si çmim për vuajtjet dhe sakrificat e bëra mbërrin grumbullimi nga trajneri Enxo Bearxot për Kupën e Botës, Spanjë 1982.
Botërori me nofkën Pablito
Mbledhja e Pablitos, pseudonim i vendosur në kohën e Kampionatit Botëror në Argjentinë, shkaktoi një seri të pafund polemikash. Ishin të shumtë ata që kritikonin zgjedhjen e Bearxotit për të çuar në Spanjë Rosin, i cili vinte nga një largim prej dy vjetësh, dhe të linte në shtëpi golashënuesin e kampionatit Roberto Pruco. Pas ndeshjeve të para kundër Polonisë, Perusë dhe Kamerunit, në të cilat futbollisti tregon disa cilësi serioze ai atlet dhe sportist, gazetarët “ngazëlleheshin” edhe në “dritën” e rezultateve zhgënjyese të skuadrës, që kualifikohet në raundin pasardhës falë tre barazimeve. Të gjithë kërkonin “kokën” e Bearxot, kishte edhe nga ata që e ofenduan publikisht. I njëjti qëndrim vijoi edhe për Rosin dhe komponentë të tjerë të Kombëtares, si për lojtarët ashtu edhe për kapitenin e tyre Dino Xof, duke njoftuar vendimin për të mos folur më me gazetarët. Në këtë situatë Italia rigjeti veten dhe mundi me rezultatin 2 me 1 Argjentinën, kampionen në fuqi, falë golave të Marko Tardeli dhe Antonio Kabrini. Në ndeshjen vendimtare për vajtjen në gjysmëfinale, ndodhi “shpërthimi” i Rosit, i cili realizoi një tripletë fantastike kundër Brazilit, gëzim që shlyen gjithë poshtërimet e marra dy gjatë dy viteve paraardhës. Pablito bëhet më pas protagonist absolut me një dopietë të rezultatit 2 me 0 në Poloni dhe në finale në stadiumin “Santiago Bernabeu” të Madridit, ku hapi siparin e një fitoreje me rezultatin 3 me 1 në Gjermaninë Perëndimore. Falë golave të Kampionatin Botëror ai arriti të fitojë titullin e golashënuesit më të mirë dhe në fund të vitit “Topin e Artë”.
Shpallja kampion në vitin 1982
Golat e tij kanë çuar Italinë në fitoren e titullit botëror në Spanjë më 1982. tre golat të realizuara kundër Brazilit në ndeshjen historike të luajtur në stadiumin Sarria të Barcelonës e bën atë një idhull. Ishte një qendërsulmues, me një fizik modest, por me një shpejtësi të jashtëzakonshme kundrejt portës kundërshtare. Ishin momente kyçe në karrierën e një futbollisti, rastet e duhur ku mund të shënonin një kthesë vendimtare për fatin e tij, duke e ngritur në profesion dhe duke e çuar drejt një fame botërore. Nëse kësaj i shtohet një trajner i gatshëm të vërë dorën në zjarr për talentin që po përgatit, duke gjetur një ekuilibër sportiv dhe njerëzor, kjo është vërtet një mrekulli. Gjithçka mund të ndodhë. Ky fat i takoi Paolo Rosit në një ndër momentet më të bukur të karrierës së tij, në fund të një skualifikimi dyvjeçar për një skandal të ndeshjeve të trukuara. Ishte pikërisht viti 1982 kur lojtari u mblodh nga të kaltrit e Enxo Bearxotit për të luajtur në Kampionatin Botëror të Futbollit në Spanjë. Me gjithë skepticizmin e përgjithshëm trajneri nuk kishte harruar lëvizjet e tij në Kampionatin Botëror të vitit 1978, kur në moshën 21-vjeçare tregoi se ishte një lojtar premtues. Mjaftuan pak muaj dhe Paolo Rosi ia doli mbanë të fitojë një vend në Olimpin e futbollit. Për të gjithë tifozët e kaltër do të mbetet i paharruar tripleta e tij kundër Brazilit të madh dhe për të gjithë do të mbetet “Pablito”, njeriu i lindur për të shënuar. Gjatë turneut të parë të Kampionatit Botëror të vitit ’82 ushqehej shumë skepticizëm kundrejt tij, për faktin se iu rikthye fushës së blertë pas dy vjet largimi. Më pas rigjeti instinktin e tij të jashtëzakonshëm për të shënuar gol. Pas dy viteve të shkuara dëm ai kishte humbur përqendrimin e nevojshëm për takimet e mëdha ndërkombëtarë. Falë vullnetit dhe shokëve të skuadrës ai rigjeti besimin për të luajtur dhe mori kënaqësinë më të madhe të karrierës futbollistike. Rezultati që ai mori në vitin 1982 është ëndrra për çdo profesionist të futbollit, madje qëllimi i vetëm i rëndësishëm i tij. “Për mua ky vit është si të kem prekur qiellin me dorë. Kujtoj një atmosferë unike, intensive”, – është shprehur ai.
Sukseset në skuadrën bardhezi
Rosi, ashtu si gjithë skuadra e Juventusit ndeshi disa vështirësi në sezonin 1982-83. Pablito realizoi vetëm 6 gola në kampionat dhe skuadra bardhezi, e krijuar për të fituar gjithçka, ishte plot me kampionë të talentuar. Një ndër fenomenet jo të pëlqyeshëm për skuadrën ishte finalja e Kupës së Kampionëve, të cilën e humbën në Athinë kundër Hamburgut në një ndeshje të sforcuar për bardhezinjtë. Në të kundër nga viti që kaloi, ai pasues ishte i pasur me kënaqësi. Paolo kontribuoi me 13 gola në fitoren e titullit kombëtar dhe triumfon edhe në Kupën e Kupave të fituar në Bazilea kundër Portos. Në sezonin 1984-85 u zhvilluan Superkupa e Evropës dhe tragjikja Kupa e Kampionëve të Heiselit të Brukselit, të dyja kundër Liverpulit. Në këtë sezon Paolo filloi të ketë rënie sportive, sidomos për shkak të problemeve në gju që filluan ta tronditnin vazhdimisht. Në fund të sezonit Juventusi ia dorëzon Milanit të Xhuzepe Farinës.
Golat e fundit
Sezoni kuqezi me Nils Liedholm në pankinë nuk rezultoi pozitiv. Paolo qëlloi i pafat në 10 ndeshjet e para të kampionatit dhe arriti të realizojë gola vetëm dy herë në kampionat, në derbin e kthimit kundër Interit. Pas Kampionatit Botëror të vitit 1986 në Meksikë, në të cilin u mblodh nga Bearxot, por që nuk doli fare në fsuhë, luajti sezonin e tij të fundit si profesionist në Hellas Verona, ku realizon katër gola në 20 ndeshje. Pablito është ende edhe sot një mit për brezat e tifozëve italianë dhe emri i tij do të qëndrojë përgjithmonë i gdhendur në historinë e futbollit dhe në zemrat e miliona sportdashësve.
Autobiografia e shkruar nga vetë ai
Paolo Rosi ka shkruar edhe një autobiografi me titull “Kam bërë për të qarë Brazilin”, në të cilën ai tregon për karrierën e tij fubollistike, duke u fokusuar më shumë në ndeshjen kundër Brazilit, ku edhe shënon gol. Ky libër është botuar në vitit 2003 në gjuhën italiane dhe është shpërndarë në të gjitha libraritë e vendit. Me anë të këtij libri del në pah edhe një anë tjetër e tij, siç është aftësia për të shkruar dhe për të realizuar një vepër të tillë.
