Dhoma Amerikanë e Tregtisë në një letër drejtuar ministres së Financave dhe Ekonomisë Delina Ibrahimaj ngre shqetësimin se ndryshimet e propozuara në projektligjin “Për taksën mbi pasurinë e paluajtshme” 4-fishojnë normën e taksës së pasurisë.
AmCham i ka kërkuar Ministrisë së Financave të rishikojë metodologjinë e vlerësimit, duke filluar nga çmimet e referencave, të cilat duhet të reflektojnë vlerën reale të tregut, deri tek tagri i pakufizuar që i është dhënë pushtetit vendor. E shoqëruar kjo me sfondin kaotik që ka krijuar mungesa e një baze të saktë të të dhënave për pasuritë e paluajtshme, sipas Dhomës Amerikane të Tregtisë shërben për të rritur konfuzionin sidomos kur flitet për procedura të vetëdeklarimit të pasurive të paluajtshme që nuk janë të regjistruara në Kadastër.
“Konstatojmë se tarifat e reja janë shumë të larta krahasuar me ato ekzistuese. Në relacion flitet për rritje të të ardhurave nga taksa e pasurisë, por rritja duhet të vijë nga miradministrimi dhe jo nga katërfishimi i normës tatimore”, citohet në letër.
Në analizën e detajuar drejtuar Ministrisë së Financave dhe ekonomisë Dhoma Amerikane ngre shqetësimin edhe për problemet serioze që shfaqen me formulimin e neneve, koha e pamjaftueshme që u është lënë për konsultim grupeve të interesit në një kohë kur drafti hyn në fuqi nga 1 janari 2026. Për sa i përket përcaktimit të metodologjisë së vlerësimit, AmCham nënvizon se duhet të bëhet nga ligji dhe jo të lihet në dorë të plotë të qeverisë, pasi është në kundërshtim me Kushtetutën.
“Neni 118 i Kushtetutës përcakton se “Aktet nënligjore nxirren në bazë dhe për zbatim të ligjeve nga organet e parashikuara në Kushtetutë. Ligji duhet të autorizojë nxjerrjen e akteve nënligjore, të përcaktojë organin kompetent, çështjet që duhen rregulluar, si dhe parimet në bazë të të cilave nxirren këto akte”. Duke qenë ky projektligj sjell risi në procesin e vlerësimit të pasurive të paluajtshme, metodologjia në këtë proces vlerësimi është thelbi dhe ka impakt te menjëhershëm dhe interes më të lartë tek publiku. Pavarësisht se kjo metodologji pritet të zbërthehet në një VKM, në çdo rast, për qëllim të reformës strukturore që ky projektligj pritet të sjellë, si dhe kuptueshmërinë e tij në shkallë të gjerë nga publiku si dhe në respektim të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë është shumë e rëndësishme që ligji vetë të përcaktojë parimet bazë të metodologjisë së vlerësimit pa e lënë këtë në diskrecion të plotë të Këshillit të Ministrave. Procesi i vlerësimit është momenti më i prekshëm dhe më me interes i këtij projektligji. Nëse ligji përcakton vetëm tarifën e taksës dhe ndërkohë qeveria është e lirë të përcaktojë mënyrën/metodologjinë e vlerësimit të bazës së tatueshme, jemi në kundërshtim me parimin kushtetues që taksat vendosen me LIGJ”, nënvizohet në letër.
Projektligji “Për taksën mbi pasurinë e paluajtshme” i publikuar te konsultimet publike nga Ministria e Financave dhe ekonomisë në fillim të muajit Gusht rrit nivelin e taksës, por ndryshon edhe metodologjinë për llogaritjen e çmimeve mesatare, ky synohet t’u afrohen vlerës së tregut. Drafti propozon që niveli i taksës për ndërtesat e kategorisë rezidenciale të variojë nga 0,1% deri në 0,2% nga 0,05% që është aktualisht, për ndërtesat tregtare nga 0,15 deri në 0,25% nga 0,2% që është dhe për ndërtesat bujqësore dhe industriale niveli i taksës varion nga 0,15 deri 0,25%. Ndryshimet e propozuara parashikohet të hyjnë në fuqi nga 1 janar 2026 për ndërtesat dhe kategoritë, ndërsa për kategoritë që përfshin parcela, tokë bujqësore dhe truall nga 1 janari 2028.
Në letër anëtarët e Dhomës Amerikane “këmbëngulin” që të ketë vetëm një normë tatimore për taksën e pasurisë dhe bashkia të ketë të drejtë ta ulë, nëse vendos kështu, me qëllim të rëndohen me më pak detyrime rezidentët.
“Nëse bëjmë një krahasim të normave tatimore mes pronave të ndryshme vëmë re se gati barazohet banesa/shtëpia me një dyqan/qendër tregtare. Prona rezidenciale tatohet deri 0.2% ndërsa prona tregtare vetëm 0.25%. Duhet theksuar se prona tregtare nxjerr të ardhura dhe nga ato mund të alokohen disa për të rritur taksën e pronës, por shtëpia nuk nxjerr të ardhura, përkundrazi krijon shpenzime dhe afrimi i normës tatimore nuk përbën një taksim të drejtë. Për më tepër, tatohen po me normë 0.25% edhe ndërtesa që janë kategori prone industriale. Si mund të barazohet një qendër tregtare me një kapanon prodhimi? A duam të tatojmë më shumë industrinë dhe prodhimin?”, argumentohet në letër.
Në relacion e draftit të publikuar për konsultim vlerësohet se nga rritja e taksës të ardhurat do të zenë 0,7% të Prodhimit të Brendshëm Bruto që llogariten në një vlerë prej 200 milionë euro. Ministria e Financave dhe Finacave me herët shpjegoi për Monitor se këto janë parashikime dhe se llogarit t’i arkëtojë për një periudhë afatgjatë. Arkëtimet vjetore të taksës së pasurisë janë 51 milionë euro, duke zënë 0,34% të Prodhimit të Brendshëm Bruto. Aktualisht arkëtimet e taksës së pasurisë në Shqipëri janë në nivelet e vendeve me të ardhura të ulëta që zënë 0,3% të PBB-së, kurse në vendet me të ardhura të mesme zenë 0,6% të PBB-së. Krahasuar me vendet e rajonit ky është niveli më i ulët. Në Kosovë, Maqedoninë e Veriut, Serbi dhe Malin e Zi arkëtimet e taksës së pasurisë zënë 0,8% të PBB-së. Në vendet e OECD-së 1,1%. Në SHBA, Angli dhe Kanada arkëtimit zenë 2,5% deri në 3% të PBB-së.
Drejtuar: Znj. Delina Ibrahimaj Ministre Ministria e Financave dhe Ekonomisë
Tiranë Objekti: Komentet e biznesit mbi Projektligjin “Për Taksën mbi pasurinë e paluajtshme”
Dhoma Amerikane e Tregtisë në Shqipëri (në vijim referuar si “Dhoma”) në funksion të misionit të saj për të ndihmuar bizneset të punojnë në një klimë të qëndrueshme, e konsideron me rëndësi të madhe miratimin e projektligjit “Për Taksën mbi pasurinë e paluajtshme”, projektligj i cili sjell një reformim rrënjësor të sistemit të taksimit të pasurive të paluajtshme në Shqipëri.
Dhoma ka ndjekur me mjaft interes çdo diskutim për këtë projektligj duke qenë mjaft aktive në mbledhjen e komenteve dhe sugjerimeve nga anëtarët e saj për të kontribuar që ky ligj të jetë sa më i qartë, sa më i drejtë dhe në përputhje me legjislacionin në fuqi. Me anë të kësaj shkrese Dhoma synon të përcjellë komentet e anëtarëve të saj në lidhje me këtë Projektligj, të cilat janë si më poshtë:
Konstatojmë se ky projektligj ka probleme thelbësore në konceptim dhe në shkrim. Problemet i vërejmë në formulimin e disa përkufizimeve të cilat janë të paqarta, evazive, pa referenca të sakta dhe në disa raste të pasakta por edhe në mbivendosjen apo përplasjen e dispozitave me ligje të tjera. Ky është një ligj kompleks i cili rikonceptualizon taksën mbi pasurinë e paluajtshme duke sjellë një reformë strukturore ashtu siç parashtrohet gjatë gjithë relacionit që shoqëron projektaktin.
Siç përmendet në relacion, projektakti i publikuar, ka rezultuar pas një projekti disavjeçar si dhe duke marrë në konsideratë rekomandime të disa organizatave/institucioneve ndërkombëtare. Në këtë kuadër, mendojmë që projektakti mund të jetë i kuptueshëm nga ekspertët e fushës, teknikë dhe juristë por ka vështirësi për t’u kuptuar nga publiku në tërësi. Gjithashtu konstatojmë se për këtë projektligj procesi i konsultimit publik nuk është zhvilluar në përputhje me legjislacionin në fuqi (afati, mënyrat e njoftimit si dhe takimet e zhvilluara me grupet e interesit). Duke qenë se ndryshimet thelbësore të ligjit do të fillojnë të aplikohen vetëm duke filluar nga 1 janar 2026 për ndërtesat dhe 1 janar 2028 për tokën/truallin, nuk e kuptojmë cili është qëllimi pas miratimit të këtij ligji që në vitin 2023 dhe më emergjence, pa u konsultuar për një periudhë të arsyeshme.
Për më tepër që procesi i konsultimit limitohet vetëm në publikimin e draftit në internet dhe pritjen e komenteve me shkrim nga përfaqësuesit e biznesit. Akte të rëndësishme si ky, por edhe vitin e kaluar ligji për tatimin mbi të ardhurat, nxirren për konsultim publik në periudhë pushimesh verore kur bizneset janë duke punuar me staf të reduktuar. Sado të aftë dhe largpamës të jenë bizneset, mungesa e takimit fizik dhe dialogut verbal, si dhe koha e pushimeve kur akti del për konsultim, lë shteg për moskuptime dhe paqartësi, të cilat çojnë pastaj në ndërhyrjet ligjore të qeverisë në projektakt që para sesa akti vetë të zbatohet për herë të parë.
Gjithsesi më poshtë gjeni komentet tona paraprake.
Përcaktimi i metodologjise së vlerësimit duhet të bëhet nga ligji dhe jo të lihet në dorë të qeverisë. Neni 118 i Kushtetutës përcakton se “Aktet nënligjore nxirren në bazë dhe për zbatim të ligjeve nga organet e parashikuara në Kushtetutë. Ligji duhet të autorizojë nxjerrjen e akteve nënligjore, të përcaktojë organin kompetent, çështjet që duhen rregulluar, si dhe parimet në bazë të të cilave nxirren këto akte”. Duke qenë ky projektligj sjell risi në procesin e vlerësimit të pasurive të paluajtshme, metodologjia në këtë proces vlerësimi është thelbi dhe ka impakt te menjëhershëm dhe interes më të lartë tek publiku. Pavarësisht se kjo metodologji pritet të zbërthehet në një VKM, në çdo rast, për qëllim të reformës strukturore që ky projektligj pritet të sjellë, si dhe kuptueshmërinë e tij në shkallë të gjerë nga publiku si dhe në respektim të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë është shumë e rëndësishme që ligji vetë të përcaktojë parimet bazë të metodologjisë së vlerësimit pa e lënë këtë në diskrecion të plotë të Këshillit të Ministrave.
Procesi i vlerësimit është momenti më i prekshëm dhe më me interes i këtij projektligji. Nëse ligji përcakton vetëm tarifën e taksës dhe ndërkohë qeveria është e lirë të përcaktojë mënyrën/metodologjinë e vlerësimit të bazës së tatueshme, jemi në kundërshtim me parimin kushtetues që taksat vendosen me LIGJ. Taksa quhet e vendosur nëse përcaktohet tarifa dhe vlera e tatueshme. Përndryshe, nëse vlera e tatueshme mungon, atëherë ligji nuk ka arritur të vendosë taksën por ia ka lënë në diskrecion qeverisë. Për më tepër, nga pikëpamja praktike, projektakti duhet të shoqërohet me ilustrime të përllogaritjeve dhe shembujt e ofruara në relacion nuk janë të mjaftueshme. Gjithashtu, konstatojmë se tarifat e reja janë shumë të larta krahasuar me ato ekzistuese. Në relacion flitet për rritje të të ardhurave nga taksa e pasurisë por rritja duhet të vijë nga miradministrimi dhe jo nga katërfishimi i normës tatimore. Fleksibiliteti që kanë bashkitë për dyfishimin e normës nga vlera minimale tek ajo maksimale lë shkak për abuzim, duke patur parasysh dhe njohuritë e limituara që kanë treguar bashkitë deri tani në vendosjen dhe mbledhjen e taksave, përfshirë imagjinatën e tyre në disa raste në vendosjen e taksave të targetuara drejt një subjekti privat të caktuar (ndonjëherë edhe me emër specifik në një vendim këshilli bashkiak) vetëm me qëllim mjeljen e atij biznesi tej logjikës ekonomike dhe mbushjen e buxhetit te bashkisë. Këmbëngulim që të ketë vetëm një normë tatimore për taksën e pasurisë dhe bashkia të ketë të drejtë ta ulë, nëse vendos kështu. Nëse bëjmë një krahasim të normave tatimore mes pronave të ndryshme vëme re se gati barazohet banesa/shtëpia me një dyqan/qendër tregtare. Prona rezidenciale tatohet deri 0.2% ndërsa prona tregtare vetëm 0.25%. Duhet theksuar se prona tregtare nxjerr të ardhura dhe nga ato mund të alokohen disa për të rritur taksën e pronës, por shtëpia nuk nxjerr të ardhura, përkundrazi krijon shpenzime dhe afrimi i normës tatimore nuk përbën një taksim të drejtë. Për më tepër, tatohen po me normë 0.25% edhe ndërtesa që janë kategori prone industriale. Si mund të barazohet një qendër tregtare me një kapanon prodhimi? A duam të tatojmë më shumë industrinë dhe prodhimin?
Mbështetja dhe referenca në ligje të tjerë. Projektligji është hartuar pa marrë në konsideratë legjislacionin ekzistues në Shqipëri qoftë ligjin për procedurat tatimore, qoftë Kodin e Procedurave Administrative apo ligje te tjerë. Projektligji jep disa përkufizime të koncepteve të zhvilluara në ligje të tjerë. Një ligj i hartuar mirë harmonizohet me legjislacionin ekzistues, përndryshe do të kemi përkufizime të të njëjtit term të cilët janë të ndryshëm në ligje të ndryshme. Sugjerojmë që aty ku është e mundur të ketë referenca në akte të tjera ligjore që sqarojnë terma, koncepte dhe situata ligjore, me qëllim kuptueshmërinë si dhe duke mos lënë hapësira për interpretim jo të duhur. Për më tepër, edhe ligji për procedurat tatimore u hartua me ndihmën e konsulentëve të huaj dhe është një ligj që ka krijuar një praktikë të konsoliduar. Nuk ka asnjë arsye pse vendosja e gjobave, kamatave, procedura e apelimit, masat shtrënguese apo të ngjashme të mos aplikohen siç janë tek procedurat tatimore, për taksat vendore. Për më tepër, qëllimi ligjit për procedurat tatimore ka qenë që të jetë një ligj procedural gjithëpërfshirës. Projektligji krijon procedura të reja pa argumentuar arsyen e këtij ndryshimi themelor.
Përcaktimi dhe ndarja e kompetencave të bashkisë/këshillit bashkiak Sugjerojmë që projektligji duhet të përcaktojë qartazi kompetencat dhe tagrat e Bashkisë si dhe Këshillit Bashkiak, në lidhje me administrimin, në përcaktimin e shkallës së taksës dhe ekzekutimin. Problematikat ligjore ekzistuese lidhur me pronat e paluajtshme në vendin tonë, mungesa e një baze të saktë të të dhënave për taksën e pasurisë së paluajtshme si dhe përcaktimi dhe zbatimi i metodologjisë efektive janë sfidat kryesore për suksesin e këtij projektligji. Gjithashtu vërejmë se e gjithë procedura e vetëdeklarimit apo e verifikimit/inspektimit të pasurive të paluajtshme që nuk janë të regjistruara në Kadastër është konfuze dhe e paqartë. Nuk del e qartë nga projektligji nëse pronat e paluajtshme të papërfunduara/ pakolauduara/ të paregjistruara do të paguajnë taksën dhe mbi bazën e cilit dokumentacion? Si do të kryhet përllogaritja e taksës dhe mbi bazën e cilave kritere do të vlerësohet baza e taksueshme? Nuk është e qartë nga projektligji se përgjegjësi e kujt është përgatitja dhe lëshimi i faturës, mbledhja e taksës (Pushteti lokal, organ shtetëror, subjekt privat etj) Është pa sens ekzistenca e dy regjistrave në lidhje me të njëjtat të dhëna. Konkretisht Kadastra Fiskale dublikon regjistrin Kadastral. ASHK ka të gjitha (ose mund të ketë në çdo rast) të dhënat e nevojshme në lidhje me përllogaritjen e taksës së pronës. Si më poshtë do të gjeni një përmbledhje të detajuar të neneve përkatëse për të cilat rekomandohen ndryshime.
Neni 3, pika 1: “Akt administrativ”, është fatura e taksës së pasurisë …” Koment: se pari, fatura nuk mund të jetë akt administrativ. Duhet riformuluar. Fatura tregon vetëm shumën për t’u paguar, ndërsa akti administrativ duhet të përmbajë bazën ligjore, arsyet mbi të cilat mbështetet dhe pjesën urdhëruese. Përndryshe, subjekti nuk mund të marrë informacion pse dhe mbi çfarë bazë duhet të paguajë një detyrim. Nga ana tjetër, njoftimi për pagesën e taksës së pasurisë nuk mund të jetë faturë, pasi krijon konfuzion me legjislacionin për faturat dhe faturat elektronike, përveçse nëse bashkitë do të lëshojnë faturën në formë elektronike nëpërmjet sistemit të fiskalizimit.
Në ligjin “Për Procedurat Tatimore” kemi përdorur njoftim vlerësimin, i cili duke qenë se është i aplikueshëm edhe për taksat vendore ka logjikë që të përdoret si term edhe në këtë projektligj. Gjithashtu gjykojmë se ky përkufizim nuk është i saktë, sepse referon tek një akt specifik që është fatura që përmban taksën e pasurisë dhe më pas i referohet të gjitha akteve të tjera administrative që lëshohen. Pra, nga pikëpamja e teknikës legjislative, ose do të përmenden me radhë specifikisht cilat janë këto akte ose do t’i referohemi në mënyrë të përgjithshme çdo akti administrativ që nxjerr kjo drejtori.
Kujtojmë se akti administrativ është një koncept i shtjelluar në Kodin e Procedurave Administrative, i cili prevalon edhe mbi ligjin “Për taksat vendore” dhe duke qenë se kuptimi i aktit administrativ është shumë i gjerë (dhe përfshin edhe akte jo te nxjerra me shkrim nga administrata publike), do të sugjeronim që të mos përkufizohet akti administrativ në këtë projektligj, duke qenë se çdo përkufizim i tillë do të krijonte më shumë konfuzion sesa qartësi.
Neni 3, pika 2: Koment. Përkufizimi i “Autoritet publik” përfshin shoqëritë tregtare ku shteti zotëron shumicën e aksioneve. Së pari, shoqëritë tregtare ku shteti zotëron aksione në asnjë ligj tjetër nuk barazohen me autoritetin publik, për faktin se ato dalin në treg si shoqëri tregtare si të gjitha shoqëritë e tjera, për të cilat nuk ka rëndësi kush është pronari. Neni 3, pika 4: Koment: Përkufizimi i bashkëpronësisë është i përcaktuar në Kodin Civil. Mjafton referenca në kod. Neni 3, pika 5: Koment: Nëse çmimi referues përcaktohet në një akt tjetër ligjor apo nënligjor mjafton të bëhet reference specifike në atë akt apo të përcaktohet akti/organi që e miraton aktin që përcakton këtë çmim referues. Neni 3, pika 6: Koment: Ne kete pike nuk kuptohet se per cilat lloj detyrimesh tatimore behet fjale. Duhet specifikuar ne lidhje me taksen qe vendos ky ligji. Neni 3, pika 7: Koment: Detyrime tatimore është një nocion që rrjedh nga Ligji për Procedurat Tatimore dhe nuk e gjykojmë të nevojshme të cilësohet edhe këtu. Si debitori/tatimpaguesi ashtu edhe detyrimet tatimore duhen hequr si përkufizime pasi janë përcaktuar në Ligji për Procedurat Tatimore. Neni 3, pika 10: Koment: Specifikimi i dhënë për termin “faktor vlerë” nuk thotë asgjë ose nuk e sqaron se çfarë nënkupton. Cilat do të jenë faktorët e vlerës? Cili autoritet do t’i vendosë? Neni 3, pika 11: Koment: Si me sipër, duhet përdorur termi “njoftim vlerësimi”. Neni 3,pika 12. Përse ka nevojë të shtohet termi individ. Në legjislacionin shqiptar (Kodi Civil) ky njihet si “person fizik”. Neni 3,pika 14: Koment: Kategori prone të cilat përcaktohen ku dhe nga kush? Neni 3,pika 15: Koment: Për këtë pikë gjykojmë se duhet t’i referohemi nocionit të mësipërm (“të njëjtat kategori prone”)? Kjo për të mos shtuar më tepër konfuzion në lexim. Gjithashtu duam të theksojmë se në këtë pikë nuk është e qartë çfarë nënkuptohet me “vlerë të vlerësuar”. Përkufizimi i këtij termi nuk ndihmon të kuptosh qartë “kategorinë e vlerës”. Mos ndoshta i referohemi bazës së taksueshme? Nëse po, pse mos të përdorim terminologjinë ekzistuese e cila është gjerësisht e përdorur dhe pranuar nga institucionet, tatimpaguesit dhe profesionistet. Neni 3, pika 17: Koment: “Ndërtesë e papërfunduar ”, është një njësi ndërtese me ose pa leje ndërtimi, që nuk ka përfunduar. Koment: Ky përkufizim duhet të plotësohet, në mënyrë që të jetë më i qartë, ose t’i bëjë referencë një baze ligjore sqaruese. Me rëndësi këtu është të kuptohet se kur një njësi ndërtese quhet e papërfunduar (në cilën fazë të procesit të ndërtimit). A futet në ketë kategori një ndërtim që ka vetëm themele? Ose ajo që është në fazën karabina? Neni 3, pika 20,21 dhe 22: Koment: Pse duhet të kemi të gjitha këto përkufizime (përfshirë këtu individin) përsa kohë mund t’i referohemi nocionit të tatimpaguesit sipas Ligjit për Procedurën tatimore. Neni 3, pika 23: “Posedues”, është personi i cili nuk është pronari ose zhvilluesi i pasurisë së paluajtshme, por ushtron pushtetin faktik mbi pasurinë e paluajtshme, për të cilën ai nuk ka dokument pronësie ose leje ndërtimi, dhe e shfrytëzon, mban ose zhvillon atë, duke vepruar apo duke u sjellë si të ishte pronari ose zhvilluesi i saj” Koment: Është shumë e rëndësishme që në ketë pikë të theksohet se me ketë përkufizim, duket sikur përfshihen dhe ata që e marrin pa të drejtë pronën ose e uzurpojnë. Në këtë mënyrë është risku shume i lartë që të legjitimohet legalizimi i godinave në proces dhe hapjen e këtij procesi në të ardhmen. Çka do të thotë që të legjitimohet “uzurpimi”, pra të mund të konsiderohet një veprim i toleruar në të ardhmen, përse kohë Autoritet e Kontrollit të Territorit nuk e ushtrojnë apo nuk munden të ushtrojnë në mënyrë sheteruese funksionet e tyre. Gjithashtu këtu duhen sqaruar edhe të drejtat reale, sipas parashikimeve të Kodit Civil, në mënyrë që të përfshihen nga ky përkufizim të gjitha rastet, ose ato më të zakonshmet (p.sh. Uzufruktari).
Neni 3, pika 25: Koment: Sërish edhe këtu në përkufizimet e termave duhet të ishin marrë parasysh përcaktimet e Kodit Civil. Duket sikur për ketë ligj, ka vetëm ndërtesa dhe tokë (bujqësore apo truall). A janë subjekt i ligjit struktura të tilla si digat, struktura e betonit e një antene ose shtyllë elektrike? Veprat industriale mund të jenë të shumëllojshme. Këtu ka vend për të përkufizuar ndërtesën si një objekt me tre përmasa dhe i cili përdoret për t’u strehuar ose për aktivitet.
Neni 3, pika 26: Koment: Cila është arsyeja e një përkufizimi të veçantë për “Pronë bujqësore – blegtorale”, kur vetëm qëllimi i përdorimit të saj ndryshon?
Neni 3, pika 27: “Pronë fetare”, është çdo pasuri e paluajtshme…..” Koment: Përkufizimi është konfuz. Prona fetare mund të përfshijë të gjithë sferën e pasurive të paluajtshme të zotëruara nga bashkësitë fetare. Një komponent / kategori e të cilave mund të jenë objektet publike të dedikuara për kryerjen e ceremonive fetare dhe ushtrimin e besimit. Duket sikur përkufizimi (rrjedhimisht përjashtimi ne nenin 11) targeton vetëm ketë komponent. Nëse po duhet të riformulohet. Për më tepër në këtë pikë gjykojmë se nuk duhet të ketë specifikime të objekteve të kultit (xhamitë, kishat, teqetë). Ose duhet të përmenden të gjitha ose të lihet vetëm përcaktimi i përgjithshëm.
Neni 3, pika 28: Koment: Përkufizimi duhet të jetë: “Pronë industriale”, është çdo pasuri e paluajtshme, që shfrytëzohet apo është planifikuar të shfrytëzohet për veprimtari industriale dhe prodhuese …” Cila është prona subjekt i këtij ligji në aktivitetin e nxjerrjes së mineraleve? Kuptohet që ndërtesat që janë mbi tokë, futen tek ndërtesat. Parcela është e qartë. Mos synohet të tatohen me taksë mbi ndërtesën e galeritë e minierave nëntokë? Po tek nxjerrja e zhavorrit, gurit, pse janë specifikuar ndërkohë që nuk kanë asnjë veçanti në krahasim me industritë e tjera? Po rasti i digave të hidrocentraleve? Po centralet fotovoltaike janë ndërtesë apo parcelë? Sugjerojmë të jepet sqarim në ligj nëse diga është një ndërtesë apo parcelë, në mënyrë që të mos vazhdojë abuzimi nga bashkitë. Neni 3, pika 30: “Prone rezidenciale…..” Koment: sugjerojmë të shtohet që përdoret për banim dhe jo për aktivitet tregtar. Neni 3, pika 32: “Pronë tregtare, është çdo pasuri e paluajtshme, që shfrytëzohet apo është planifikuar të shfrytëzohet për qëllime biznesi….” Koment: Po në rastin kur një shoqëri real estate operon në treg dhe gjeneron të ardhura nga qiradhënia, duket sikur prona po shfrytëzohet për qëllime biznesi? Sugjerojmë të behet dallimi me nenin 3, pikën 30. Gjithashtu, një problem që duket se ky ligj synon të luftojë është edhe përdorimi i ambienteve për banim (hapësira rezidenciale) për kryerjen e aktivitetit tregtar (sidomos rastet e profesioneve të lira, mësimdhënie në kurse private, dentistë, juristë, etj). Në raste të shfrytëzimit të një hapësire ndërtese për aktivitet tregtar (klinika mjekësore, qendra edukimi, call center, etj) duhet të ketë inspektim në terren dhe mirëpërcaktim të shkallës së taksës, për të shmangur abuzimet. Pra duam të theksojmë se termi “Për qëllime biznesi” është gjithëpërfshirëse dhe konfuzuese në të njëjtën kohë. Për qëllime biznesi përdoren edhe godinat me funksione administrative (të dedikuara për zyra) dhe të tilla ka shumë në Tiranë. Kjo kategori nuk është aspak e kapur nga përkufizimet dhe trajtimi i p/ligjit. Prona Tregtare duhet të targëtojë pasuritë e paluajtshme të dedikuara për tregtimin e mallrave me shumicë dhe pakicë (ato qe rëndom njihen si dyqane apo qendra tregtare) dhe ofrimin e shërbimeve ndaj publikut (si p.sh degët e bankave) dhe ambientet e tyre ndihmëse (si p.sh magazinat dhe parkimet). Neni 3, pika 35.“Vit tatimor…..”. Koment: Në Ligjin për Procedurat Tatimore e kemi të përkufizuar si “Periudhë Tatimore”. Edhe shprehja “kur vendoset taksa” duhet zëvendësuar me shprehjen ”gjatë të cilit aplikohet taksa”. Neni 3, pika 36. Koment: Të riformulohet përkufizimi dhe të vendoset emërtimi “Baza e tatueshme” është vlera mbi të cilën përllogaritet taksa. Neni 3, pika 37 dhe 38. Koment: Të riformulohen sepse duket si lojë fjalësh ku “Vlera e vlerësuar është vlera e tregut dhe nga ana tjetër vlera e tregut është shuma e vlerësuar? Neni 5. Koment: Edhe në këtë pikë duhet sqaruar: Kush dhe si bëhen matjet përkatëse ne një rast të tillë? Neni 7, pika 1: Koment: Gjatë gjithë projektligjit kemi të përmendur terma, si baza e taksës / vlera e taksueshme / vlerë e vlerësuar/ vlerë e tregut. Duhet medoemos të mbajmë dy nocione bazë: (i) baza e taksueshme ; (ii) vlera e tregut sipas përcaktimit te kryer nga Autoriteti. Çdo terminologji e ndryshme apo përkufizim i panevojshme e bën te pakuptueshme dispozitën. Neni 7, pika 2. Koment: Nese nuk sqarohen perkufizimet e termave keto klauzola mbeten te pakuptueshme. Neni 7, pika 5: Koment: “Drejtoria e Përgjithshme e Taksës së Pasurisë “ Ku përkufizohet ky organ? Varësia dhe kompetencat? Neni 8, pika 2: Koment: Si legjitimohet bashke-poseduesi që të paguajë apo t’i faturohet dhe atij kjo taksë? Me çfarë akti? Neni 9, pika 3. Koment: Çështja që ngrihet në këtë rast është: Si identifikohet ky taksapagues nëse nuk figuron me dokument pronësie i tillë? Kujt ja dërgon faturën drejtoria? Vërtet që ky përcaktim mund të mos japë të drejta pronësie por vetë fakti që konsiderohet taksapagues dhe ai sillet si i tillë mund të jetë provë që ai me vone ta fitojë pronën me parashkrim fitues. Neni 9, pika 4: “Nëse njësia e ndërtesës nuk ka përfunduar…..” Koment: Duke iu referuar këtu edhe nenit 10, pika 1.c, të sqarohet në ligj se kur ndërtesa quhet e përfunduar (ose e papërfunduar), si dhe kur lind për herë të parë detyrimi i pagesës së taksës (duke konsideruar raste të ndërtesave të papërfunduara, ose të ndërtuara por të pashfrytëzuara asnjëherë). Godinat e pajisura me leje ndërtimi te cilat janë ne ndërtim e sipër, janë ne procedura kolaudimi apo janë ne procedura te regjistrimit fillestar nuk mund te konsiderohen ende subjekt i kësaj takse pasi ndërtesat nuk janë ende te autorizuara për përdorim (leja e përdorimit jepet nga bashkia pas inspektimit te ndërtimit) dhe rrjedhimisht zhvilluesi gjate këtyre proceseve nuk mund te konsiderohet tatimpagues për efekt të aplikimit të taksës së ndërtesës. Neni 9, pika 5. Koment: Ky Nen krijon një keqkuptim te madh duke përdorur termin pronar. E formuluar kështu mund te lere vend për interpretim duke shtrire përgjegjësinë për pagesën e tatimit mbi godinën e papërfunduar tek pronari i truallit, i cili nuk ka asnjë kontroll mbi procesin e ndërtimit. Madje është i dëmtuari i pare nëse ky proces nuk përfundon ne kohe dhe me sukses. Si dhe me sipër, për sa kohë godina nuk ka përfunduar procesin e regjistrimit dhe përsa kohë afatet e lejes për ndërtimin e saj janë respektuar, zhvilluesi nuk duhet te jete subjekt takse. Për me tepër, si mund te detyrohet te paguaje taksen personi qe është pronar ne daten 30 nentor per vitin ne vazhdim? Ky person mund ta shese pronën ne dhjetor dhe për vitin vijues, pronari i ri duhet te paguaje taksen. Ligji ekzistues e ka rregulluar ketë çështje duke u shprehur per proporcionalitetin ne kohe gjate vitit. Edhe tek neni 10/1/c nocioni i taksës ngec tek pronësia ne date 30 nëntor, ndërkohe qe çfarë ndodh gjate vitit nuk merret parasysh. Ndërtesat e papërfunduara duhet te futen ne grupin e objekteve te tatueshme vetëm me mbarimin e ndërtimit ose nëse konstatohet se ato banohen efektivisht/përdoren për tregti. Si mund te tatohet një ndërtesë e papërfunduar kur ajo nuk ka furnizim me ujë dhe energji? Neni 9, pika 6: Koment: Edhe në ketë rast e gjykojmë te vështirë zbatimin ne praktike te kësaj pike apo sesi do të identifikohet nga drejtoria secili nga këto subjekte apo pjesët e tyre përkatëse? Gjithashtu ne fjalinë “Taksapaguesit janë individualisht përgjegjës për pagesën e detyrimeve tatimore” sugjerojmë qe te keni kujdes me terminologjinë, sepse sipas Ligjit per Procedurat tatimore kemi termin “Tatimpagues” Neni 10, pika 1/a “Pronat shtetërore”. Koment: Termi “Prone” nuk është i duhuri. Prona përfshin sendet e luajtshme dhe te paluajtshme qe bien ne sferën e pronësisë se një personi. Ne rastin konkret ligji ka për objekt pasuritë e paluajtshme. Rrjedhimisht duhet të përdoret minimalisht termi “Pasuri” ose “Pasuri e Paluajtshme” sidomos kur i referohemi llojit apo kategorive të tyre për efekt përjashtimi apo aplikimi takse. Neni 10,pika 1/c “Ndërtesat e papërfunduara, që në 30 nëntor të vitit, para vitit tatimor, janë duke u ndërtuar në përputhje dhe brenda afatit të ndërtimit të përcaktuar në lejen e ndërtimit” Koment: Do të ketë një afat për ketë përjashtim apo është i përjetshëm? Dhe për termin ndërtuar sugjerojmë që të mos jetë vetëm ndërtuar, sepse ato mund të jenë në proces kolaudimi dhe ne proces regjistrimi fillestar. Neni 10, pika 1/e: Koment: Të konsiderohet shtimi në fund të kësaj pike, edhe “personat që janë të papunë, sipas përcaktimit ligjor të personit të papunësuar”. Neni 10,pika 3: “….kategori të tjera të vlerave dhe pronave….” Koment: Pse vlerash? A janë pasuri të përjashtuara nga tatimi? Neni 11. Koment: Duhet të harmonizohen dhe të unifikohen termat e përdorur, të cilat mbartin një logjikë juridike dhe semantike që i referohet një traditë që duhet respektuar. Neni 12, pika 2. Koment: Në vijim të komenteve më lart, duhet sqaruar se në çfarë faze të procesit të ndërtimit ndërtesë quhet “ndërtesë e papërfunduar”. Cili është momenti kur lind taksa për këtë ndërtesë? Ka dallim dhe duhet bere dallimi midis objekteve/ godinave ne ndërtim e sipër të cilat janë brenda Lejes se Ndërtimit apo në proces kolaudimi ose regjistrimi fillestar dhe objekteve/ godinave ndërtimi i të cilave është i papërfunduar dhe afatet e Lejes se Ndërtimit kanë përfunduar prej mese paku 2 vitesh. Në të kundërt është abuzive dhe ne shkelje kushtetuese taksimi i një prone që ende nuk ekziston sipas të gjitha kritereve ligjore për njohjen e ekzistencës së saj. Neni 13, pika 5: Koment: Kjo dispozite le vend për interpretime arbitrare. Bashkia nuk përcakton Tatimpaguesit. Tatimpaguesi identifikohet automatikisht sipas kritereve të përcaktuara në ketë Ligj. Gjithashtu duhet patur kujdes me terminologjine. Jo “taksapagues” po “Tatimpagues” sipas Ligjit per Procedurat Tatimore. Neni 13, pika 7 dhe 9. Koment: Nuk kemi një “faturë” kemi nje “njoftim vlerësimi” sipas Ligjit për procedurat tatimore. Neni 13, pika 11 dhe 13. Koment: Tatimpaguesi është subjekti i legjitimuar qe përfaqëson dhe mban të gjithë sferën e interesave që rregulluara nga ky ligj. Vetëm tatimpaguesi është dhe duhet të jetë kreditor, debitor dhe person i interesuar në kuptim të këtij ligji. Ai mund të veprojë individualisht ose nëpërmjet përfaqësuesve. Ne ketë logjikë cilësimet si “debitor” apo “person i interesuar” janë, nga njëra ane, të panevojshme dhe, nga ana tjetër, mund të lenë vend për interpretimi (si në rastin e personit te legjitimuar).
Neni 14, pika 1. Koment: Ajo ç’ka ka interes ne kuptim të këtij ligji janë funksionet e institucionit. Funksionet shtetërore në kuptim të Kodit për Procedurat Administrative ushtrohen nga Organi Publik. Neni 15. Kadastra fiskale: Nëpërmjet kësaj klauzole presupozohet që të ketë një dublikim regjistrash publike. Neni 15, pika 1 Neni 15 është krejt i përgjithshëm dhe paragrafi 1 është konfuz. Kadastra Fiskale institucionalizohet (krijohet me ketë ligj). Rrjedhimisht funksionalitet e saj (si një sistem menaxhimi informacioni) duhet te jene te mire përcaktuara nga ky ligj. Ndërsa detajet specifike të ndërtimit, regjistrimit të informacionit dhe administrimit të saj mund të rregullohen nëpërmjet një VKM-je.
Neni 15, pika 2. Koment: Duhet të referohet që përgjegjësinë për krijimin, mbajtjen dhe përditësimin e te dhënave në Kadastrës Fiskale e ka Bashkia. Në të kundërt, neni flet për një instrument me funksionalitete te pa përcaktuar (i tillë është prg 1) dhe përgjegjësi administrimi te papërcaktuar.
Neni 16, pika 1. Koment: Kadastra Fiskale krijohet dhe menaxhohet nga Bashkitë. Cili është roli i DPTP në shkëmbimin e informacionit me ASHK në ketë kontekst? Gjithashtu kjo pikë ka përplasje me Ligjin 111 “Për Kadastrën”.
Neni 17, pika 1: Koment: Bashkia mund të bejë këto verifikime nëse të dhënat për pasurinë (të cilat çojnë ne përcaktimin e bazës se taksueshme) mungojnë ose janë dukshëm në kundërshtim me gjendjen e saj te faktit. Siç është shkruar dispozita krijon hapësirë për zbatim arbitrar ne praktike.
Neni 17, pika 2 dhe 3: Koment: Te tilla verifikime kryhen para regjistrimit të pronës ne regjistrat kadastrale. Ne gjykimin tone Bashkia nuk duhet ta ketë një kompetence te tille. Gjithashtu ne pjesën “Bashkia mund të kontraktojë operatorë privatë , për të asistuar Strukturën e Taksave Vendore……” Koment: Me operatorë private do të kuptojmë entitete, apo edhe persona fizikë, sipas përkufizimeve të ligjit të ri të tatimit mbi të ardhurat (Ligji nr. 29/2023)? Duhet sqaruar ne ligj qe koston e operatoreve private e mban bashkia dhe jo tatimpaguesi. Neni 18. Koment: Cila është frekuenca me te cilën do te kryhet vlerësimi I pasurive? Neni nuk jep ne mënyre transparente dhe te strukturuar kriteret udhëheqëse te këtij procesi. Neni 18,pika 1. Koment: Duket se mungon në ligj përcaktimi se vlerësimi i një pasurie është vjetor, dhe bëhet vetëm një herë në vit, dhe nënkupton se taksa e pasurisë e përcaktuar për një vit, nuk mund të ndryshojë më (brenda vitit fiskal), si rezultat i ndryshimit të vlerës referuese. Çdo vlerësimi i ri duhet të fillojë zbatimin për vitin e ardhshëm fiskal. Gjithashtu lind pyetja: A duhet te merret ky informacion ne konsiderate nga DPTP ne përcaktimin e bazës së taksueshme? Nuk eshët e qarte lidhja midis paragrafit 1 dhe 2. Gjykojmë se ne parim ketë vlerësim duhet ta beje ASHK qe mban edhe regjistrat e pasurive. kjo është edhe funksionalitet një shërbim qe ASHK e ka me te thjeshte ta ofroje. Sa parashikohet ne ketë nen është një fryrje e pavlere e procedurave. Neni 18, pika 3. “bashkëpunojnë dhe mund të themelojnë komisione të përbashkëta për vlerësimin e pasurive të paluajtshme….” Koment: Për përpilimin e projekt akteve. Funksionin vlerësues ne kuptim te këtij Ligji e ushtron DPTP. Pra nëse behet fjale për grupe pune me funksione konsultative paragrafi duhet riformuluar. Neni 18,pika 4. “Drejtoria e Përgjithshme e Taksës së Pasurisë dhe Agjencia Shtetërorë e Kadastrës mund të kontraktojnë vlerësues privatë të licencuar të pasurive të paluajtshme …” Koment: Në gjykimin tonë, vlerësues privatë të licencuar janë individë, të cilët kanë përfunduar një cikël studimi të certifikuar (duke përmbushur kushtet e nevojshme paraprake) për vlerësimin e pasurive të paluajtshme. E paqartë nëse në raste entitetesh që kanë të punësuar këta individë, do të mund të përdoret licenca e tyre mbi këtë veprimtari. Ne cilat raste kontraktohet vlerësuesit privat? Çfarë përparësie ka vlerësimi I kryer prej tyre ne raport me vlerësimin e kryer nga ASHK? Neni 19. Koment: Sipas ligjit për procedurat tatimore nuk kemi fature takse. Kemi vlerësim tatimor i cili i njoftohet Tatimpaguesit. Gjithashtu duhet sqaruar nëse ky është Detyrim apo Akt Administrativ. Neni 19, pika 3. Koment: Kjo nënkupton qe detyrimi deri ne 1000 leke nuk konsiderohet detyrim tatimor. Te riformulohet pika ose te hiqet si pike. Kjo përcaktohet në ligjin për procedurat tatimore Neni 19, pika 4. Koment: Detajet mbi dërgesën e faturës dhe marrjen/vënien në dijeni të taksapaguesit mund ti gjejmë në nenin 29 më poshtë. Por me shumë rëndësi është të sigurohet që çdo faturë apo balancë e detyrimit të shfaqet në e-Albania në kohë reale. Kjo çështje bëhet shumë e rëndësishme në situatat kur tatimpaguesi nuk është dakord me detyrimet e përllogaritura, dhe dëshiron të paraqesë ankimim sipas procedurës ligjore. Gjithashtu sugjerojmë qe ne vend te termit “dërgon” te vendoset termi “njofton”. Duhet sqaruar dhe mënyra se si do te behet njoftim dhe ku do te behet. Sipas nenit 32 te Ligjit per Procedurat Tatimore tatim paguesi ka të drejtë të marrë njoftim për çdo akt administrativ, veprim ose mosveprim, të bërë për mbledhjen e detyrimeve tatimore, i cili prek pasurinë e tij. Neni 19, pika 5. Koment: Pavarësisht se ne nenin 30 është përcaktuar se cili do konsiderohet momenti I marrjes ne dorëzim, mendoj qe këtu duhet përcaktuar se kur nis ky afati 45 dite kalendarikë. Neni 19, pika 6. Koment: Çfarë vlere ka ky publikim? Sipas Ligjit për Procedurat Tatimore dhe sipas paragrafit 4 mësipërm njoftimi duhet te jete individual? Gjithashtu këtu duhen sqaruar rrethanat se si do te njoftohet individi? Me shkrese ne adresën e tij duke qene se aktualisht kjo procedure nuk ndiqet nga Bashkia dhe individët nuk informohen apo nuk e marrin njoftimin. Neni 19, pika 7. Koment: Duhet sqaruar se ne cilin prej mjediseve te Bashkisë? Bashkia ka shume ambiente dhe nëse nuk publikohet, siç edhe mund te ndodh? Neni 20, pika 1. Koment: duhet riformuluar. Gjoba është gjobe për mos pagesë te detyrimeve te meparshme, nuk mund te lihet te paguhet me dy këste, sic paguhet taksa ne vitin ne vijim. Neni 20, pika 2. Koment: Ne gjykimin tone, kjo dispozite është antikushtetuese pasi te vendos një detyrim pa patur mundësi te provosh qe nuk e ke marre njoftimin? Ne cilin parim mbështet ky absolutizëm? Neni 21. pse nuk i behet reference nenit te kamatevoneses tek ligji i procedurave por përdoren terminologji te dobëta si “norma e vendosur nga DPT”. Neni 22. Koment: Sugjerojme qe te behet njëherë njoftim paraprak dhe duke i lene nje afat per plotesim fillimisht. Gjithashtu Pezullimi i shërbimeve targeton individët me te dobët ekonomikisht dhe jo tatimpaguesit relevant. C’ka ne praktike prodhon efekte e një trajtimi te pabarabarte. Sipas nenit 89 te Ligjit për Procedurat Tatimore: “1. Kur administrata tatimore konstaton se një tatimpagues nuk ka paguar plotësisht dhe në datën e caktuar detyrimet tatimore, ajo i dërgon atij, me postë rekomande ose në rrugë elektronike, një njoftim me shkrim, ku kërkon pagesën e plotë të detyrimit tatimor. Njoftimin dhe kërkesën për të paguar detyrimet tatimore zbatohen afatet dhe procedurat e parashikuara në nenin 69 të këtij ligji. 2. Nëse tatimpaguesi nuk përdor të drejtën e ankimit dhe nuk paguan detyrimin tatimor, administrata tatimore duhet ta mbledhë tatimin, duke përdorur njërën ose disa prej mënyrave, të parashikuara në këtë kre ….”. Përsa me sipër konstatohet se (i) pezullimi i shërbimeve nuk është një nga format shtrënguese te mbledhjes te parashikuara nga Kreu XI i Ligjit për Procedurat Tatimore dhe se (ii) mbledhja e detyrimit me force kushtëzohet nga dhënia e nje njoftimi paraprak.KREU VII Mjetet Ligjore: Dispozitat e këtij Këtu duhet te jene ne përputhje me parashikimet e Ligjit per Procedurat Tatimore Se fundmi, masat shtrënguese duhet te jene proporcionale me shkeljen e kryer. Percaktimi i llojit te shërbimit nga çdo bashki do te krijoje situata ekstreme duke patur parasysh nivelin jo te duhur te stafit te tyre. Neni 24 dhe neni 25 duhet te fshihen dhe te behet reference tek procedurat tatimore, te cilat janë implementuar për shumë vite dhe janë qartësuar. Nuk ka nevoje per shpikje procedurash te reja. Neni 24, pika 2. “….në Bashkinë që ka gjeneruar faturën, jo më vonë se data 30 prill e atij viti tatimor” Koment: Me rëndësi është fakti se afati i ankimit duhet të lidhet gjithashtu edhe me datën në të cilën personi është vënë në dijeni (ose duhet të ishte vënë në dijeni) të detyrimeve mbi taksën. Ankimi administrativ ka afate te tjera sipas kodit te procedurave administrative, cili do te prevalojë? Kodi, ne rangun e akteve normative, ka fuqi me te larte. Neni 24, pika 6. Koment: Në ketë pike duket sikur ka hapësira që të lindë një konflikt interesi, pasi i njëjti institucion i cili vendos detyrimin, shqyrton më pas edhe ankimimin ndaj këtij detyrimi. Rrjedhimisht, do të sugjeronim si zgjidhje më të përshtatshme të paraqitej ankimi në Drejtorinë e Apelimit Tatimor, sipas ligjit për procedurat tatimore, për të garantuar një procedure më të sigurt shqyrtimi në këtë hallke. Neni 24, pika 10. Koment: Në gjykimin tonë, kjo pikë do të ishte më e plotë nëse përcakton edhe afatin se kur duhet të dërgohet kërkesë-padia në gjykate. Zakonisht mosdhenia e përgjigjes konsiderohet pranim I ankimit dhe nese personi shkon ne gjykate pa pasur asnjë përgjigje, mendoj qe mund te konsiderohet qe nuk ka ezauruar hapat e ankimit administrativ dhe gjykata nuk do dije se cilin vendim te interpretoje apo te gjykoje. Pra, duket sikur I lihet hapesire individit te ankohet por ne fakt krijon problematika për te apo ngërçe qe ngelen varur neper gjykata. Nuk jemi dakord me kete pike. Neni 24, pika 11. Koment: Pse duhet te kete modele tip ankimi? KREU VIII Sanksionet: Dispozitat e këtij Kreu duhet te jene ne përputhje me parashikimet e Ligjit per Procedurat Tatimore. Gjobat duhet te jene siç aplikohen pre tatimet e tjera për çdo dite vonese ne mënyrë qe sanksioni te jete proporcional me demin qe i vjen bashkise. Nuk e kuptojmë pse duhen shpikur sanksione te tjera kur kemi një strukture qe aplikohet. Neni 26,pika 3 dhe pika 4. Koment: Këto dy pika (Pikat 3 dhe 4) vendosin dy gjoba të ndryshme; mbetet e paqartë se cili është qëllimi i tyre, duke qenë se një gjobë e caktuar sipas ligjit për procedurat tatimore është konsistente dhe me gjobat e tjera për mospagesën në kohë të tatimeve. Duhet sqaruar kjo pikë, pasi duket se penalizon më tepër në % debitorin se sa taksapaguesin që nuk paguan në kohë, nëse ky është qëllimi i saj. Neni 27. Koment: Ky nen duhet te jene ne përputhje me parashikimet erkates te Ligjit per Procedurat Tatimore. Neni 27, pika 1. Koment: Konstatojmë qe kjo klauzole eshte pa kuptim. Gjithashtu lind pyetja nëse nuk ka detyrime te papaguara çfarë ndodh? Neni 28, pika 1/b. Koment: Publikimi i kontratave te shitblerjes dhe te dhenave qe ato përmbajnë është ne shkelje te ligjit për Procedurat Tatimore dhe Ligjit për te dhënat Personale. Jo me kot regjistri/at e ASHK janë te aksesueshme vetem nga personat e legjitimuar per te marre informacionin nga to. Si psh pronari dhe organet ligjzbatuese. Te dhënat ne lidhje me një pasuri te caktuar nuk janë të dhëna publike. Si te tilla nuk mund te publikohen apo te aksesohen nga publiku. Aq me pak janë publike te dhënat e transaksioneve me pronat si kontrata e shitblerjes. Neni 29, pika 1/c Koment: Duhet rishikohet sipas KPA. Sipas nenit 156 te Kodit te Procedurës Administrative: 1. Njoftimi nëpërmjet mjeteve të komunikimit elektronik apo me faks bëhet kur marrësi ka rënë paraprakisht dakord për këtë mënyrë njoftimi dhe nëse ligji nuk parashikon një formë tjetër të detyrueshme njoftimi. Nëse njoftimi është i palexueshëm, marrësi mund t’i kërkojë organit publik ta ridërgojë njoftimin në një formë tjetër më të përshtatshme. Neni 29, pika 3. Koment: Duhet rishikohet sipas KPA. Sipas nenit 156 te Kodit te Procedurës Administrative: 2. Një shkresë, dërguar me mjete të komunikimit elektronik, vlerësohet e marrë në përputhje me parashikimet e ligjit për komunikim elektronik. 3. Një shkresë e dërguar me faks vlerësohet e njoftuar në ditën e tretë nga data e dërgimit. 4. Pikat 2 dhe 3, të këtij neni, nuk zbatohen nëse marrësi provon se shkresa nuk është marrë, apo është marrë në një datë të mëvonshme. Neni 29, pika 4. Koment: Ky opsion mund te le vend për interpretim dhe abuzim. Njoftimi I vlerësimit tatimor mund te kryhet ne acountin e Tatimpaguesit ne e-Albania dhe te mbështet ne parashikimin e mëposhtëm te Kodit për Procedurat Administrative: Neni 161 Njoftimi nëpërmjet publikimit elektronik 3. Njoftimi i një dokumenti elektronik mund të bëhet edhe nëpërmjet shkarkimit nga një server i caktuar, i mbyllur për publikun, vetëm nëse palës i sigurohet, paraprakisht, akses nëpërmjet mjeteve elektronike autentike të identifikimit, dhe nëse ajo është vënë në dijeni me një njoftim paraprak për datën, apo periudhën e saktë kur dokumenti mund të shkarkohet. 4. Njoftimi, sipas pikës 3, të këtij neni, vlerësohet si i bërë në datën e shkarkimit të tij nga serveri. Nëse shkresa nuk është shkarkuar në datën e përcaktuar, organi publik i dërgon palës një njoftim të dytë. Nëse shkresa nuk është shkarkuar në datën e caktuar në njoftimin e dytë, ajo njoftohet në një mënyrë tjetër të përshtatshme Neni 31. Koment: Ky ligj ka përparësi për ato që nuk trajtohen nga Ligji I Procedurave Tatimore. Për aspektet e tjera ky ligj duhet të jetë në përputhje me dispozitat e Ligjit për Procedurat Tatimore që vendosin në mënyrë të përgjithshme dhe detyruese rregullat dhe parimet e vendosjes së tatimit gjobave e kamatëvonesave, njoftimit, ankimimit dhe mbledhjes jo vullnetare te taksave
Neni 32. Koment: Cili do të konsiderohet viti i vendosjes së taksës së pasurisë?
Neni 33. Koment: Mund të ketë shumë raste kur një pasuri e paluajtshme është objekt konflikti mes 2 apo më shumë palëve. Si e ka vlerësuar ligjvënësi ta zgjidhë këtë rast?
Neni 35. Koment: Poseduesi duhet të jetë i përjashtuar në çdo rast. Në parim ky Projektligj parashikon taksën e Pronës.
Neni 36, pika 2/a dhe b. Koment: Siç është theksuar edhe më sipër, si do të klasifikohet një njësi ndërtese, apartament i dhënë me qira për banim nga një pronar individ, si ndërtesë për banim, apo për veprimtari ekonomike? Neni 36, pika 6. Koment: Nga Këshilli i Ministrave jo institucionet e varësisë dhe strukturat organizative të Këshillit të Ministrave. Neni 36, pika 8. Koment: Kush konsiderohet Agjent tatimor? Është organ publik apo privat? Cilat janë kriteret për të emëruar një të tillë? Po përgjegjësitë e tij?
Neni 39., pika 1. Koment: Formulimi i kësaj pike do të kërkojë edhe një ndryshim të Ligjit 111 “Për Kadastrën”. Gjithashtu duhet sqaruar nëse bashkia do të ketë një dublikatë të regjistrave kadastrale? Neni 39, pika 2. Koment: Këtu duam të theksojmë se i vetmi dokument që vërteton titullin e pronësisë është Certifikata e vërtetimit të pronësisë. Neni 39, pika 3. Koment: Nuk mundet që një institucion vendor të ketë kompetenca mbi një organ shtetëror qendror, në këtë rast Kadastra Shtetërore. Neni 39, pika 4. Koment: Regjistrimin apo çregjistrimin? Do të kishte kuptim të thuhej që kadastra nuk kryen veprim me një pronë nëse nuk janë paguar taksat, por jo regjistrim/çregjistrimin. Çfarë do të thotë.
