Nga Andi Bushati
Me qëndrimin në Këshillin e Legjislacionit deputetët e opozitës kanë konfirmuar një paranojë që qarkullonte prej kohësh. Ata duket sikur duan ta përdorin vettingun si një mall shkëmbimi për hallet e partisë. Ata braktisën këtë të hënë mbledhjen e parë në kuvend, me pretendimin absurd se kjo nismë e PS-së, që kërkon të zgjasë edhe për dy vjet e gjysëm mandatin e atyre që filtrojnë ndershmërinë dhe profesionalitetin e gjyqtarëve dhe prokurorëve, duhej shqyrtuar së bashku me tre propozimet e tjera të opozitës, për të ndryshuar në mënyrë të trefishtë Kushtetutën: për ligjin zgjedhor, reformën territoriale dhe vettingun e politikanëve të bërë nga SPAK.
Për të kuptuar se sa në mënyrë të pandershme po luan PD-ja zyrtare duhet parë perspektiva e luhatjeve në qëndrimet e saj.
Fillimisht, kur Edi Rama hodhi për herë të parë idenë se ligji themeltar i shtetit duhej ndryshuar për të zgjatur deri në fund të vitit 2024 mandatin e organeve të vettingut, nga PD-ja, në vend që të mbanin një qëndrim për këtë skandal, bishtnonin me përgjigjen se nuk kishin marrë asnjë propozim zyrtar. Më pas ata hodhën poshtë çdo ide sipas të cilës kjo çështje themelore, që ka të bëjë me dështimin e reformës në drejtësi dhe kapjen e saj, mund të përdorej si monedhë shkëmbimi në një marrëveshje të mundshme politike. Edhe sot, vetëm pak orë përpara fillimit të mbledhjes së Këshillit të Legjislacionit, nga selia blu, u njoftua se qëndrimi që ata do të mbanin do të vendosej në minutat e fundit!
Se për ç’arsye, PD e kapur në çark, detyrohet të bëjë këto pirueta të turpshme nuk është e vështirë të kuptohet.
Pas pesë vitesh ndërkombëtarët po e prekin me përditë se reforma në drejtësi iu ka dështuar. Marrja e saj në dorë nga njerëz militantë dhe të paaftë, jo vetëm ka çuar një përzgjedhje selektive të gjyqtarëve dhe prokurorëve të rinj, por ka sjellë edhe vonesa të tmerrshme. Pikërisht për të mos e pranuar këtë katastrofë, duke mos dashur të shohin se, përveçse i bërë në mënyrë selektive, vetingu s’ia ka dalë të filtrojë as gjysmën e një trupe prej 800 konkurentësh, ata po mundohen të arnojnë gropat e hapura, vetëm e vetëm që mos pranojnë se gjithçka është bërë gabim.
Dhe rruga më e mirë për këtë, është duke ushtruar presion mbi opozitën, që ajo të japë bekimin për të krijuar shumicën e 93 votave që lyp ndryshimi i ri kushtetues i zgjatjes së mandatit të vettingut.
Pikërisht duke parë se presioni i ndërkombëtarëve po bie mbi PD, Edi Rama trimërohet dhe deklaron se për këtë çështje nuk pranon të negociojë me askënd. Pikërisht për këtë ai urdhëroi mbledhjen pa konsensus të Këshillit të Legjislacionit. Pikërisht për këtë qeveria e tij ka parashikuar në buxhet fonde të njëjta për funksionimin e KPK-së (komisioneve të vettingut,) sikur fakti se opozita do ta votonte atë, të ishte i padiskutueshëm.
Nga ana tjetër, PD-ja zyrtare është në hall të madh. Lulzim Basha sapo pranoi të përçajë partinë dhe ta bëjë lesh e li atë, me iluzionin për t’u bërë simpatik për amerikanët. I vetmi argument që atij i ka mbetur për tu mbrojtur nga shumica e partisë së vet, që nuk arrin t’ia falë goditjen pas shpine që i bëri Berishës, është se ai po i bën demokratët aleatë me SHBA-në.
Po tani kur Yuri Kim po i kërkon të lëpijë sërisht mbi atë që ka pështyrë, si duhet të sillet ai? A të krijojë një krisje të re më SHBA-në për të cilën vrau babain, apo të diskretitohet në sy të shqiptarëve duke votuar për vettingun kapjen e të cilit, madje edhe me bekimin e ambasadorëve, e ka bërë copë prej vitesh?
Pikërisht se e kanë shtrënguar nën trysninë e kësaj morse, Basha po mundohet ta shtyjë me pehlivanllëqe. Duke u përpjekur të marrë një kompensim ai pranoi në heshtje ta shiste vettingun në këmbim të tre ndryshimeve të tjera kushtetuese që i volisnin opozitës.
Kjo e hënë tregoi se Edi Rama, që kontrollon gjithçka, nuk qe i gatshëm t’i jepte as ato. Duket sikur strategjia që ai ka vënë në lojë, natyrisht me bekimin e ndërkombëtarëve, shkon ku e ku përtej disa retushimeve ligjore. Ai po dëshmon se kërkon që ta përdhunojë PD-në, madje pa i lënë dhe mundësinë as të justifikohet.
Me atë që ndodhi në Këshillin legjislacionit u duk se opozita po lutej vetëm për një alibi. Pa guxuar të thotë asnjë gjysëm fjale se kishte ndërmend ta hidhte poshtë zgjatjen e komisioneve të vettingut, ajo parashtroi një kërkesë minimale: që ai të merrej në shqyrtim bashkë me tre propozimet e saj. Por edhe kjo iu mohua duke e detyruar të dalë nga salla me bisht në shalë. Sepse në politikë ekziston një aksiomë e cinike dhe e padrejtë: kur të shohin që je i gatshëm të krusësh kurrizin, askush nuk përpiqet të të drejtojë. Kështu edhe PD-së, po ia përdorin detyrimin për të votuar vettingun si një lopatë për të gërmuar varrin e fundit të besueshmërisë së saj.