Komisioni i posaçëm parlamentar për dekriminalizimin miraton amendamentet kushtetuese të nevojshme për t’i hapur rrugë procesit të dekriminalizimit të politikës dhe administratës publike.
Kryetari i komisionit për dekriminalizmin, deputeti demokrat Oerd Bylykbashi bëri një përmbledhje të 4 amendimeve kushtetuese të cilat pas miratimit do t’i kalojnë më tej seancës plenare për votim. Ndërsa nënkryetari i komisionit Talulan Balla kërkoi ndihmen e mediave për të shperndare amendimet e miratuara, në mënyrë që publiku te kete mundësi te njihet me to.
4 amendamentet synohen të votohen deri në 21 dhjetor, në mënyrë që nga janari të nisë dekriminalizimi. Sipas ndryshimit të nenit 179/1, i lihet kohë deri në 3 muaj nga hyrja në fuqi e ligjit, titullarit të institucionit publik dhe vetë personave që preken nga ligji, të verifikojnë pastërtinë e tyre.
“Funksionarët e organeve të parashikuara në Kushtetutë dhe subjektet e ligjit të posacëm që rregullon garantimin e integritetit të personave, që janë në detyrë në momentin e hyrjes në fuqi të këtij ligji, janë të detyruar të përmbushin detyrimet e përcaktuara në atë ligj, brenda 3 muajve nga hyja në fuqi e tij”, thuhet në nen.
Amendamentet detyrojnë gjithashtu titullarët e institucioneve ku konstatohet se ndodhen individë me të kaluar kriminale , që brenda 5 ditëve të shpallin të pavlefshëm mandatin ose të nxjerrin aktin e shkarkimit ët tyre.
“Funksionarët publik që janë emëruar në detyrë përpara hyrjes në fuqi të këtij ligji dhe që ushtrojnë funksionin e tyre me ose pa mandat, shkarkohen menjëherë nga detyra nëse konstatohet se përfshihen në rrethin e subjekteve që janë të përjashtuara sipas ligjit të posaçëm nga e drejta për t’u zgjedhur, emëruar apo për të mbajtur një funksion publik. Organi përgjegjës është i detyruar të nxjerrë aktin e shkarkimit nga detyra brenda 5 ditëve nga përfundimi i rezultateve të verifikimit”, – theksohet në amendamente, ku saktësohet gjithashtu se nëse titullari i institucionit nuk vepron brenda 10 ditëve, çështja i kalon për interpretim gjykatës kushtetuese.
Nëpërmjet një amendamenti të posaçëm shfuqizohen një seri nenesh të tjera kushtetuese të cilat i referohen zgjedhjes së funksionarëve publik.
“Pavarësisht përcaktimeve të bëra në dispozitat e tjera të kësaj Kushtetute, është e ndaluar zgjedhja, emërimi apo ushtrimi i një funksioni publik në këto organe, nëse verifikohen rrethanat që cenojnë integritetin e personit, sipas kushteve të përcaktuara nga ligji”, -thuhet në të.
Ndërsa në mbledhjen e 23 nëntorit të këtij komisioni e cila zgjati deri në mbrëmje, palët politike ranë dakord që propozimet për ndryshimet kushtetuese të përmblidhen në 4 nene në mënyrë që të mos preken shumë nene të dokumentit themeltar të shtetit. Fillimisht ishin parashikuar ndryshimi i 17 neneve.
Më herët opozita dhe mazhoranca miratuan në komisionin e dekriminalizimit një draft të përbashkët për këtë proces. Opozita kërkonte që politikanët t’i nënshtroheshin edhe testit të drogës por kjo pikë u rrëzua nga mazhoranca në komision.
Ndryshimet kushtetuese parashikojnë kategoritë e zyrtareve që nuk mund të zgjidhen në poste të larta ose duhet të lenë mandatet në rast se kanë kryer shkelje në të shkuarën.
