Eduardo Moga
Ia behu vdekja: ish kamionçinë a trumcak. Një djersë e bardhëllyer më përndezi lëkurën atje ku kriseshin orët, mjekra e yjësuar me heshtje, biçakët që hidhërimin ma gdhendën në shkurtësinë e ëndrrës.
E thëthiva tërë gjuhën e vdekjes: është e rrefkët dhe vjollcake. Sytë e mi me sytë e saj endën një tis të dendur hijesh. Mbi tryezë lëshova lapsin, trupin, gjithsa pata ndër sy, që të përqafja më fort shkëlqimin e saj të akullt. Dhe ndjeva frikë.
Vdekja zhvarr kryet sa herë që shëtis, sa herë që përtypem, sa herë që çiftohem, sa herë që telefonoj, sa herë që vdes. Vdekja është tridhjetë e tetë vjet dhe ka këto duar me të cilat ndreq shtratin, me të cilat laj dhëmbët, me të cilat kurdis orën, me të cilat vë librat në rregull, me të cilat po shkruaj, këtyre çasteve, fjalët e poezisë. Ndjej vdekjen të frymojë nga brenda meje sa herë që brenda tyre fus fyej kërcesh angleze e makthe. Vdekja flet gjuhën e qelizave dhe planetëve. Vdekja zbraz pasqyrat e thërrmon eshtrat. Si një heshtë e shigjetuar ndaj një uji të pafund, vdekja përshkon pyllishtën e gjësendeve dhe ngulet në irealen e gjësendeve. Vdekja pagëzon fëmijët e të tyret emra gllabëron. Vdekja e ka emrin Eduardo.
Bie në shtrat. Mbaj vesh oksigjenin, që kumbon si një fletushkë prej hijesh e drobitur. Firoma po flet, njëlloj si lëkura, dhe pushton atë hapësirë brenda të cilës shkërfirem. Edhe zemra po flet, frymon gjithpoaq, lule e burgosur, me këtë pauzë të drobitur, heshtjeje që mbush rrotullamën e kryefilltë, varrimin e kryefilltë. E pikasa atje, në kriptën e mishit, poshtë pullazit të eshtërt, duke shujtuar këtë dalje nga udha, këtë letargji që na vë në lëvizje, këtë akullimë që zgafellet, përthellë natës së kohës; më ysht të vazhdoj më tej, më ndërmend gjithaq të pashmangshmen shkërfirje. E më mahnit si ekziston, e ëmbla, dhe e parrokshmja dritë e saj, e ethshmja terrishtë e saj, ritmi që është i vetmi dhe jashtëzakonisht ritëm; e më mahnit si ekziston: ky mekanizëm i trishtë, i hapërndarë, pa kurrfarë arsyeje, nëpër botë.
Lindën, krejt papritmas, të vdekurit: në tryezën e restorantit, në tokmakun që fshihet pas rrënjëve të pemës, në qenin që përmjer ndanë një muri gjysmë të ngritur, në qiell. Dhe më zhbirojnë ngultazi, si të rrahin të më dëftojnë udhën drejt atij zjarri të pashuar në të cilin prehen. Më zhbiron im atë, i rrethuar nga brerorja e brishtësisë; sytë e tij janë dy rrumbuj dhembjeje që rrokullisen, të drobitura, drejt pëllëmbëve të mija. Më zhbirojnë ata që tek unë besuan dhe që ngjëruan amzën e tradhtisë, ata që më pikasën teksa po mbillja farën e zemërimit dhe që mbrapsht më kthyen vilet e zemërimit, ata që e shkërfirën dashurinë në përndezjet e mia. Më zhbirojnë burra e gra të shndërruar në ca zogj të zi që rrahin flatrat në një qiell gjithpoaq të zi. Zhbiroj vetveten prej vrimave të argjilës, i gremisur vorbullës së pendimit, mishtësi që s’mbart kurrfarë mishi, zemër e frushkulluar paq nga ndërgjegjja, e shkërfiqur paq nga frigimi i shkërfirjes së mishit. Sytë e mi po ashtu do të jenë një vetëtimë e kobshme sa herë që të tjerët të vënë këmbë mbi këto udhë që me pluhur më mbarsin dhe me turp, a ndoshta sa herë të pyesin veten përse na zhurit dielli, përse na përqull koha, përse e harruam atë që dashuruam. Sytë e mi, të zgjatuar, do të ngarendin pas të gjallëve, do ta shprehin më qashtër të tyren neveri, të tyren frushkullimë.
Vdekja është ai zogu që flatrat ndali mbi një degë, është doçka e fëmijës pa fëmijë, është sy i përqafuar nga dëbora, është syrgjyni i arit, i arit që lëngon në vorbullën shkokluese të buzëve, është e padukshmja. Vdekja është lule e trishtë në qendër të gjakut.
*poet spanjoll, pjesëmarrës në një nga edicionet e festivalit ndërkombëtar të poezisë “Poeteka”
Në antologjinë e shkrimtarëve të Evropës Juglindore, të përgatitur nga publicisti i njohur suedez për çështjet e Ballkanit, Richard Swartz, Kongoli prezanton mes 22 shkrimtarëve rrëfimin “Një e vërtetë e thjeshtë”.
