“Ajo është një krijuese e talentuar e krahasimit… Ky mjet shfaqet shumë unik tek Lleshanaku. Është me rëndësi të theksojmë që ekziston rreziku, që ky mjet mund të kthehet në zakon, por, në përgjithësi, krahasimet e Lleshanakut veprojnë, më tepër si një akt skicimi, duke përcaktuar koordinata të sakta në një territor, që për ne, për fat, mbetet i panjohur…” Është ky vlerësim nga revista “Poetry London” pranverë 2012, për poeten Luljeta Lleshanaku, së cilës i botojmë më poshtë disa poezi nga vëllimi i ri poetik “pothuajse dje”
Luljeta Lleshanaku
Pothuajse dje
Ca njerëz të panjohur,
Po ngrejnë një shtëpi të re këtu rrotull.
Poetere, të shara dhe hare.
Çekiçë dhe derivate krahësh.
Melodi të fshkëllyera pa fillim dhe fund,
Kafshuar nga lemza në të dyja anët.
Dritarja e madhe hapet drejt lindjes.
Një djalë i ngathëtme sandale,
Tërheq pas vetes një bidon të madh uji sa gjysma e tij,
Qetësues, si një letër thithëse mbi bojën e freskët,
Para se të kthehet fleta
Kamionët e ngarkuar me llaç,
Lënë simbolin e infinitit
Mbi baltë
Përgjatë murit, një pe-plumbçe ruan drejtimin,
Medalion që varet nga hiçi,
Nga qafa e dikujt, të cilit,
Askush nuk merr mundimin t’ia shohë fytyrën.
Ata e filluan me hangarin.Kështu fullon çdo jetë e re.
Me një aksiomë.
Befas unë sjell në mend tim atë,
Të sapokthyer nga fusha,
Gjithë djersë, në pushimin e drekës,
Atë dhe time më,
Kur dolën nga hangari
Duke shtruar me nxitim flokët e ngatërruar
Të skuqur, me shikimin gjithë frikë rrotull
Si dy hajdutë.
Dhoma e tyre e gjumit ishte e freskët dhe e pastër
Në katin e dytë të shtëpisë,
Unë akoma pyes veten: “Pse në hangar?”
Por, mbaj mend gjithashtu, që gjëja e gjallë dhe të vjelat
Nuk ishin të mbara atë vit
Dhe për kursim, dritat fikeshin herët.
Isha dymbëdhjetë vjeç.
Gjumin e kisha të thellë dhe kursehtjen të mefshët,
Hedhur pa kujdes
Si togjet e dëborës në njërën anë të rrugës.
Por hangarin e mban mend qartë, sikur kandodhur dje,
Pothuajse dje.
Nuk harrohen lehtë gjërat që i sheh duke mbyllur njërin sy:
Fundin e heroit në kinema,
Dhe apokalipsin e parë të diellit
Meshkuj
Qenia njerëzore është si një gjuhë e vdekur;
Prej saj mbetet vetëm një shprehje, citim, apo një fjalë e vetme.
Por një baba pa djem është mutacion.
Emri i tij do qarkullojë nga njëri vesh në tjetrin, përmes një fryme
Të pastër femërore
i artikuluar si një ëndërr pa konflikt
e vështirë për t’u mbajtur mend të nesërmen.
Gjashtë vajza: secila prej lindjeve qe një dështim
si tregtari i arit
që kthehet në shtëpi vetëm me mëndafsh dhe çajra kurativë.
Pa një djalë në familje
pa një lumë për të derdhur mbeturinat toksike
të zemërimit të tij bardhë e zi,
Pa dikë për të parashikuar dimrat në skeletin e kafshëve të shtëpisë
pas darke
luftërat, lindjet, vdekjet
kur jeta dembeloset në paqe.
Qeliza e tij është një shpellë
me skica naive prej karboni
gjahtari kundër bishës, gjahtari kundër natyrës
deri në çastin kur një grua shfaqet afër zjarrit.
Atëhere fuqia zhvendoset nga muskujt
tek sytë
dhe këndi i shigjetës bëhet i paqartë.
Ky është fundi i epokës së akullt,
fundi i qartësisë.
Dhe është një sekret që i përthith burrat nga brenda
si Yjet xhuxhat
duke i transformuar nga të verdhë, në të bardhë
dhe pastaj të zinj, një njollë në kozmos.
Pa një djalë për t’ia përcjellë këtë:
jo sekretin në vetvete,
por artin e vetmisë
Qyteti i mollëve
Hija e gruas shtatzanë-
një varg kodrinash
në horizont
Për me radhë,
ajo e mbajti të fshehtë shtatzaninë
në të njëjtën mënyrë si fëmijët e eksodit
fshehin lodrat e preferuara
midis trikove të leshta dhe bukës
kur u është kërkuar
të mos marrin asgjë veç rrobave në trup.
Një cigan me djalin e vogël
shfaqet nga hiçi
dhe ndalet para këmbëve të saj.
Në duart e tij
fizarmonika
hap flatrat si shqiponja drejt presë
duke zbuluar gjoksin e saj të bardhë e pushtor.
Mbi kokën e djalit është vendosur një mollë
si mbi të gjitha kokat e fëmijëve në qytezë,
mollë gjysmë të kalbura,
në pritje të testit të atësisë.
Dhe baballarët
e humbin forcën
para se të bëjnë gjuajtjen e vetme me shigjetë
Të gjithë rriten e plaken në të njëjtën kohë
krasiten nga e njëjta dorë kopshtari.
brezi i mesëm, nuk ekziston.
Ata emigrojnë
dhe kur kthehen,
kanë flokë gri dhe ndërtojnë nga një shtëpi të madhe gri
ku do të japin të fundit frymë.
Por dimri është gjithmonë një dimër i mirë për mollët.
Mollë gjithandej; mollët nuk kanë kujtesë
ndërsa,
si në Gjenezë,
vazhdojnë të luajnë lojën e joshjes,
këtu, ku nuk ka parajsë të humbur
Indiferente, gratë hapin dritaret
dhe e lënë natën të dalë
sikur zgjidhin qentë
në rrugën që kundërmon erë mollësh të kalbura
apo cedre.
Duhani
Këtu, të gjithë tymosin.
Në mbrëmje
Secila prej grave
E dallon të shoqin prej së largu
nga shkëndija e cigares
në fund të rrugës me kalldrëm.
Kur shkëndija pulson dendur
Gratë e ndjenë stuhinë dhe nxitojnë të ngrohin gjellën në zjarr.
por, kur është e rrallë dhe dembele
si pulsimi prej jodi i kandilave në breg
ato e dijnë
që duhet të heshtin, e t’i lënë vetëm.
Në kafenë
atje ku tre vetë tymosin
i katërti nuk mund ta refuzojë cigaren.
(Nuk mund të mbetesh jashtë zjarrit Shamanik
dëshpërimit ngjyrë vjollcë,
të ofruar me një dorë në zemër)
Kur bisedojnë për gratë
hiri i cigares së djegur përgjysmë
varet pezull,
dhe një shirit i verdhë i trashë tymi
i rrethon si zonën e aksidentit
zonë, që nuk lejohet ta shkelësh.
Më pas, njëri prej tyre
nis të tregojë
se si sapo e ndëshkoi të birin
Vonesa e trupit
Thuhet,
se qenë pikërisht parfumet,
ngurrimi për të lënë Versajën pa aromat e saj të preferuara trupore
(kur kuajt hingëllinin rrezikun në oborr)
shkaku që i mori jetën Maria Antuanetës
Një herë, bagazhi im
mbërriti dy ditë pas meje në Dublin
Të brendshmet, këpucët numër 37, takëmi i higjienës
tharësja e flokëve, këmisha e natës, valiumet,
novela e përthyer në faqen me gërma korsive
dhe fustanet mediume-petite
vërtiteshin të hutuara, analfabete
në transportierët e boshatisur të aeroporteve tranzit
Trupi është i ngathët; vështirë se të befason
me kontinente dhe njerëz
të cilët imagjinata jonë i kish zbuluar me kohë.
Dhe gabimisht mund të mendosh
se kur je i ri, i bukur e gjithë shëndet,
është trupi që paraprin.
Kujto sa herë ai është lënë i vetëm në qilimin e kuq
Si aktor episodik, nën zhgënjimin e kamerave.
I ngathët, por dinak,
ai gjuan rastin për të të mbërritur.
Ja kështu, në monumentet e mia të hezitimit
erdhën në jetë fëmijët. Dhe kopshti m’u zgjerua me të tjera stinë, tabela.
dhe të tjera mëdyshje
Dhe atëhere kur ti mendon se ai është më i ngathët se kurrë,
i rënduar nga mosha, sklerotik, i ngecur në trafikun arterial
pikërisht atëhere
ai merr frerët në dorë.
Sepse trupi nuk ka nostalgji.
Je ti që ke mbetur mbrapa si një shtyllë kripe,
i shndërruar vetë në një tempull,
kur nuk të ka mbetur më asgjë tjetër për të besuar
Live
S’ka asgjë me ngushëlluese para gjumit
se ky klub me birrë të lirë e muzikë live.
Kallot në zërin e këngëtares, lirikat
e rrasura me forcë brenda rimave pobre
që derdhen si mishrat, jashtë grykës së korsesë.
Po kështu edhe birra. Një zënkë atje në qoshe,
bën ndryshimin e vetëm midis ditëve të javës
dhe të premten mbrëma. Dhe fosfori i një seksi të lirë
platonik. Çfarë ndodh në bord, mbetet në bord.
Në cep të tavolinës, faturat e lagura
me një shifër e rrumbullakosur në fund,
janë indulgjenca që shkurtojnë rrugën nga purgatori në parajsë
(nuk ia vlen t’i vësh në dyshim)
Një apati e ëmbël hiçi dhe qesëndisje
kapet pas gruas që këndon.
“Aha, e filloi shumë lart; nuk e kap refrenin!”
“A thua?”
“E vëmë me bast”
kur askujt nuk i duhet një refren.
Ata ndodhen këtu pikërisht për vrimat,
si brenda një buke artizanale me kore të lëmuar
që ta bëjnë të lehtë qenien.
Dhe daljen, akoma më pak ceremoniale.
E keni parash daljen prej berberit,
që me dashamirësi pas qethjes, sipas ritualit,
të jep një shuplakë të freskët në qafë:
“Ngrihuni tani, është radha e tjetrit!”
OPTIMISTE
Alban Bala
Do të bëhet më mirë
Nesër patjetër do të bëhet më mirë.
Gjithçka që sot shkoi shtrembër
Nesër drejt do ringrihet.
Kafazi i kanarinës do të zgjohet i hapur
Dhe gjithë zogjtë e tjerë do të jenë të lirë.
Sepse nesër patjetër do të bëhet më mire:
Koha do të ecë mbrapsht, në takime do të arrijmë
Herët, në sytë e njëri tjetrit do ta rishohim veten
Do qeshim, nesër me siguri do të qeshim zëlartë
Dhe do të na marrë malli të mërzitemi edhe një herë…
Do ta japim dorën pa i parë duart që takohen
Dhe pa menduar se koha që ikën nuk kthehet…
Do të bëhet më mirë.
Më mirë nuk do të thotë se e keqja nuk ndodh.
Më mirë do të thotë që ne mund ta harrojmë atë.
Që do të kemi aq forca, pa veshur lëkurën e ashpër
Sa ta braktisim dhimbjen siç harrohet një rrobë
Në piknikun ku na trembi një gjarpër…
Do të bëhet më mirë, patjetër, nesër do të bëhet më mirë
Dhe pse ne mund të jemi gurë që s’ bëjnë më hije,
Veç lëshojnë buzë tokës ujin e hidhur të vijave
Të bukura
Prej syve të mbyllur…
