NIKOS DHAVETAS
Po plakem. Dalëngadalë, po plakem. Jo, këtë nuk ma kujtoi ndonjë fotografi e vjetër, as dhimbjet e mesit, që, bëjnë ç’bëjnë, më vizitojnë gjithnjë e më dendur. Ma kujtoi rishtas, ose më mirë më ndihmoi të ndërgjegjësohem për të, muzika. Prej disa javësh, apartamentin përbri e kanë marrë me qera tri studente dhe, që nga mëngjesi deri në mbrëmje, dëgjojnë me zë të lartë ca këngëtarë që çirren. Sa e padurueshme më duket tanimë muzika e të rinjve! Nuk i pëlqej grupet që dëgjojnë, shijet muzikore të tyre, tingujt e kasetofonëve që mbajnë në veshë. Ndjej gjithnjë e më shumë nevojën për t’u kthyer te këngët që dëgjoja një herë e një kohë, atëherë kur «të mirët» dëgjonin këngët «tona», kurse «të liqtë» himne. Apo mos ndodhte e kundërta? Dëshmia e parë që nuk isha më, sikurse pandehja, ai studenti flokëgjatë që synonte të zaptonte Pallatet Dimërorë, por një mesoburrë tekanjoz, erdhi prej fqinjave të mia, pikërisht të nesërmen e ditës që u vendosën këtu. Ato kishin dalë në verandën tonë të përbashkët, veshur me ca pizhame fëmijërore, aq provokuese saqë kurrsesi nuk mund t’i vishnin fëmijët, dhe «shoshitnin» nga lart qytetin ku kishin ardhur të vazhdonin studimet. Më «peshuan» me një vështrim të rreptë dhe pastaj nuk m’i hodhën më sytë. Kurrfarë droje, kurrfarë dalldie, asnjë lëvizje për të mbuluar këmbët e tyre të lakuriqta, thua se më kishin baba a, edhe më keq, sikur isha i padukshëm. Nuk kishte pikë dyshimi që, për këto mosha, nuk ekzistoja më. Prania ime në verandë ishte një pengesë e natyrshme. Bëra çmos t’i shpërfillja, por nuk ia dola mbanë. Muzika që dëgjonin, mbrëmjet, zërat e tyre nëpër natë, të përbrendshmet mikroskopike që i ndernin çdo dy ditë para syve të mi, parfumi, tymi, të qeshurat mbytëse, të gjitha këto më kishin sjellë fillimisht pagjumësinë e, bashkë me të, edhe krizën e të dyzetave në 33 xhiro. Dëgjoja deri vonë ca pjesë të vjetra – Dilan, Sajmon, Baez – dhe pija cigare pa pushim. Gjer dje, kur më trokitën të tria bashkë në derë, për të më kërkuar ndihmë. Apartamentin e tyre, çuditërisht, e kishte pllakosur errësira. M’u lutën t’i hidhja një sy kutisë së siguresave. Mora projektorin dhe u shkova pas. Ishte hera e parë që hyja në një dhomë vajzash tetëmbëdhjetëvjeçare. Dritën e hidhja herë mbi siguresat e herë mbi krevatet e pashtruar, mbi dollapët e hapur, mbi komonë me shishet e parfumeve, servietat, krehrat dhe arushkat. Nuhasja acide të lagështa, dihatje të rënda, një tym të dyshimtë, gjurmët e të cilit nuk kishin arritur t’i zhduknin. Duke u çapitur nëpër terr, shkelja me këmbë çorape, këpucë, revista. Mbretëronte gjithandej rrokopuja e njohur e të rinjve. Pikërisht te kjo isha kthyer edhe unë pas divorcit tim të parë. U deshën pesë vjet që të vendosja përsëri njëfarë rregulli në jetën time. Gjatë kësaj kohe, apartamenti më ishte përmbytur tri herë, kisha humbur të paktën gjysmën e librave, ndërsa këmishat e mia, thuajse të gjitha, kishin ndërruar ngjyrë. Defektin, më në fund, e pikasa tek kutia e siguresave, por nuk bëja dot asgjë. Vajzat morën në telefon ndërmarrjen e elektrikut dhe unë mbeta duke i vështruar në terr, ashtu si ujku i keq tre derrkucët e vegjël. Nuk isha gjendur kurrë aq pranë e njëkohësisht aq larg «objektit të errët të epshit» tim. Po të nderja dorën, do të mund të prekja atë mish të trëndafiltë, flokët e derdhur prej mëndafshi, gjinjtë e fryrë që tendosnin bluzat e pambukta. U ndjeja dihatjet, kundërmimin e kurmeve, gjithë shqisat e mia i kishte zënë paniku, përveç prekjes që mbetej e gozhduar, e nënshtruar, robinjë e arsyes dhe matematikës. Po të shtojmë, po të zbresim, po të pjesëtojmë…, po, mund të ishin vajzat e mia, mbesat, bijat e miqve të mi më të mirë. Mjaftonte një ledhatim i tyre dhe shembesha përdhe. Asnjë mbrojtje, asnjë qëndresë. Vërtet, kaq i dobët paskam qenë? Nga pozicioni i vështirë më nxorën punëtorët e elektrikut. Me naze, tre derrkucët e kishin hequr qafe ujkun dhëmbërënë dhe tani po i kallëzonin, gjithë mirësjellje, derën. Thashë natën e mirë dhe u ktheva tek shkrimorja ime. Nga apartamenti përbri filluan prapë të qeshurat, psherëtimat, muzika e pakuptimtë. Kishte kaluar mesnata, kur formova në tastierën e telefonit numrin e Joanës. E dija që rrallë binte për gjumë para orës dy.
«Ua, u kujtove për mua?» – më pyeti me atë stilin e saj të athët, që s’e kish për gjë të tridhte edhe elefantin.
«Dua një nder, – i thashë, – vendos në gramafon diskun e Pati Smithit që të dhurova në ’78, më duket se ishte Easter, dhe lere tek pjesa e dytë. Pastaj, po deshe, fike».
«E ç’do fitoj, po të të bëj qejfin?»
«Asgjë, Joana, vetëm do humbasësh. Do humbasësh njëzet e katër vjet, për tri minuta e dyzet sekonda».
Përktheu nga greqishtja: Romeo Çollaku
Nikos Dhavetas u lind në vitin 1960, në Athinë. Ka botuar përmbledhjet poetike: «Dashnorët e Jugës» (1983), «Rekuiem për fundin mëngjesor» (1985), «Fuga e bardhë» (1986), «Varrimi i fshehtë i Eleonora Tilsenit» (1988), «Mollët e Edenit» (19…90), «Terri i verdhë i Van Gogut» (1995), «15 tetor 1960» (1999); vëllimin me tregime «Histori të një fryme» (2002) dhe novelën «Preja» (2004). Ka botuar, gjithashtu, kritikë letrare në revista e gazeta të ndryshme.
