Muret qëndrojnë drejt në këmbë

0
179

 Charles Bukowski

Rene Magritte the-double-secret-1927Një tufë me poezi nga Charles Bukowski, lindur në Andrenah në Gjermani me 16 gusht të vitit 1920. Pas dy vjetësh nga lindja e tij e gjithë familja emigron në Amerikë. Ata vendosen në Los Anxhelos, ku Bukowski qëndroi gjithë jetën. E gjithë jeta e tij është e shkruar në libra. Emri i tij i plote është Henry Charles Bukowski Jr., por atë thjesht e thërrisnin Henk. Ka vdekur me 9 mars të vitit 1994 nga leucemia në San Pedro. Është autori i 34 vëllimeve poetike dhe i tri romaneve dhe një skenari filmi. Henk njihet si një ndër themeluesit e rrymës Underground

 

                           Zogu Blu

ka një zog blu ne zemrën time që

do të dalë jashtë

por unë jam shumë i ashpër me të,

unë them,

rri aty,

nuk do të lejoj

askënd të t’shohë.

Ka një zog blu në zemrën time që

do të dalë jashtë

por unë i hedh uiski dhe thith

tym cigareje

dhe kurvat, dhe baristët

dhe shitësit e ushqimoreve

kurrë nuk e dinë

që ai është

aty.

 

ka një zog blu në zemrën time

që do të dalë jashtë

por unë jam shumë i ashpër me të,

unë i them,

rri aty,

do që të më bësh lëmsh?

do që të më çosh për lesh gjithë punën?

do që t’i marrë lumi shitjet

e librave të mi

në Europë?

Ka një zog blu në zemrën time

që do të dalë jashtë

por unë jam shumë i zgjuar, e lë të dalë

vetëm ndonjëherë netëve

kur të gjithë flenë.

Unë them, e di që je aty

kështu që mos u trishto

dhe e fus brenda sërish.

por ai po këndon pakëz atje

nuk e kam lënë të vdesë

përfare

dhe ne flemë bashkë

ja ashtu

me paktin tonë sekret

dhe është boll bukur

të bësh një burrë

të qajë, por unë

nuk qaj,

qan ti?

 

Lavires që mori poezitë e mia

Ca thonë që duhet të mbajmë ca keqardhje në vetvete nga

poezia,

të qëndrojmë abstraktë, dhe ka ca kuptim kjo,

por Jezus:

dymbëdhjetë poezi më ikën dhe unë nuk ruaj kopje

dhe

ke pikturat e mia, më të mirat; është mbytëse:

po përpiqesh të më shkatërrosh si të tjerët?

Pse nuk more paratë e mia? Kështu bëhet zakonisht

nga xhepat e pijanecit që fle në qoshe.

Herën tjetër merr krahun tim të majtë ose një pesëdhjetëshe,

por jo poezitë e mia;

unë nuk jam Shekspiri

por ndonjëherë thjesht nuk do të jenë më abstrakte apo jo;

gjithmonë do të ketë para, kurva dhe pijanecë

deri në bombën e fundit,

por siç dhe Zoti tha,

duke hedhur këmbën përmbi këmbë,

Unë shoh se kam bërë shumë poetë,

por jo dhe aq shumë

poezi.

 

                   Leximet poetike

Leximet poetike duhet të jenë një nga gjërat më të trishtuara

e më të mallkuara.

Mbledhje e burrave dhe grave të klaneve,

javë pas jave, muaj pas muaji, vit

pas viti,

plaken bashkë,

duke lexuar në mbledhje të vockla,

duke shpresuar akoma që do t’u zbulohet

gjenialiteti

duke bërë regjistrime të njëri-tjetrit, disqe,

duke u djersitur për duartrokitje.

Ata lexojnë në thelb për njëri-tjetrin

nuk mund të gjejnë një botues nga New York-u

apo asnjë botues për be

për milje të tëra

por ata lexojnë e lexojnë

në vrimat poetike të Amerikës

pa u zmbrapsur,

pa u shkuar asnjëherë nëpërmend që

talenti i tyre mund të jetë

i hollë, i padukshëm pothuaj,

ata lexojnë e lexojnë

para nënave të tyre, motrave, burrave,

grave, miqve, poetëve të tjerë

dhe një tufë idiotësh që kanë mbirë aty

prej askundit.

Më vjen turp për ta,

më vjen turp që ata duhet të përkrahin njëri-tjetrin,

më vjen turp për egot e tyre të gjymtuara,

për mungesën e tyre të kurajos.

 

 

Nëse këta janë krijuesit tanë,

ju lutem, ju lutem më jepni diçka tjetër:

një hidraulik të dehur në një rrugicë të ngushtë,

një djalë që bën grusht në një kryqëzim,

një kalorës që tërheq kalin e tij prej kapistre

buzë shinave të trenit

një barist në thirrjen e fundit,

një kamariere që më shërben kafenë,

një pijanec që fle në një prag porte të braktisur,

një qen që lëpin një kockë të tharë,

një elefant që pjerdh në një tendë cirku

një rendim trafiku në ora gjashtë pasdite,

postierin që tregon një barcaletë të pistë.

 

Çfarëdolloj gjëje

çfarëdolloj gjëje më jepni,

përveç

kësaj.

 

                 Kështu pra, do të bëhesh shkrimtar

Nëse nuk shpërthen në flakë prej teje,

pavarësisht gjithçkaje,

mos e bëj.

Nëse nuk del pa pyetur

prej zemrës sate, prej mendjes dhe gojës sate

prej lukthit tënd,

mos e bëj.

Nëse të duhet të ulesh për orë të tëra

duke vështruar kompjuterin

apo të kruspullosesh mbi makinën e shkrimit

duke kërkuar fjalët,

mos e bëj.

Nëse po e bën për para,

apo për famë,

mos e bëj.

Nëse po e bën sepse do

të kesh femra në shtratin tënd,

nëse të duhet të ulesh

dhe të shkruash e ta rishkruash

sërish e sërish,

mos e bëj.

 

Nëse është kaq e vështirë edhe vetëm ta mendosh,

mos e bëj.

Nëse po mundohesh të shkruash si dikush tjetër,

harroje.

Nëse të duhet të presësh që të ulërijë brenda teje,

prit me durim.

Nëse asnjëherë nuk ulërin brenda teje,

bëj diçka tjetër.

Nëse më parë të duhet t’ia lexosh gruas,

të dashurës apo të dashurit

apo prindërve apo kujtdo,

nuk je gati.

 

                        Mos u bëj si ata shkrimtarët e shumtë,

mos u bëj si ata mijëra njerëz që e quajnë veten shkrimtarë,

mos u bëj i plogësht dhe i mërzitshëm

nga ata që duan të duken, mos u konsumo

nga dashuria për veten.

Librarive të botës u hapet goja

për gjumë,

nga ata të llojit tënd.

Mos u shto edhe ti.

mos e bëj.

Nëse nuk del prej shpirtit

si një raketë,

nëse duke ndenjur në vend

nuk do të t’çonte në çmenduri,

vetëvrasje apo vrasje,

mos e bëj.

Nëse dielli brenda teje

nuk po të shkrumbon,

mos e bëj.

Kur të jetë vërtet koha,

e nëse je i zgjedhur,

do të bëhet vetë,

dhe do vazhdojë të bëhet

derisa ti të vdesësh

ose ajo të vdesë brenda teje.

Nuk ka mënyrë tjetër,

dhe nuk ka pasur mënyrë tjetër,

asnjëherë.

 

                               Birrë

Nuk e di sa shishe birrë

kam pirë në pritje që gjërat

të bëheshin më mirë

Nuk e di sa verë dhe uiski

dhe birrë

kryesisht birrë

kam pirë pas

ndarjes me gratë-

në pritje të ziles së telefonit

në pritje të zhurmës së hapave,

dhe telefoni s’bie kurrë

deri tepër vonë

dhe hapat s’mbërrijnë kurrë

deri tepër vonë

kur stomaku më ka ardhur në grykë

ato vijnë të freskëta si lule pranvere:

“çfarë dreqin i ke bërë vetes?

do duhen tre ditë para se të bëjmë prapë seks!”

 

Femra është e qëndrueshme

ajo jeton shtatë vjet e gjysmë më shumë

sesa mashkulli, dhe pi shumë pak birrë

sepse e di që të bën keq për pamjen.

 

 

Ndërsa ne jemi duke shkalluar

ato janë jashtë

duke kërcyer e qeshur

me kaubojse të eksituar.

 

 

Në fakt, ka kuti birre

dhe kuti me shishe birre të boshatisura

dhe kur e kap njërën

shishja bie nëpër fundin e lagur të

kutisë prej kartoni

rrokulliset

kërcet

duke derdhur hi gri të lagur

dhe birrë bajate,

ose kutia rrëzohet në katër të mëngjesit

duke bërë të vetmen zhurmë në jetën tënde.

 

                            Birrë

lumenj dhe dete me birrë

në radio dëgjohen këngë dashurie

dhe telefoni hesht

dhe muret qëndrojnë

drejt në këmbë

dhe s’ka asgjë tjetër

përveç birrës.

 

lopë në orën e Mësimit të Artit

moti i mirë

është njësoj

si gratë e mira-

nuk ndodh gjithmonë

dhe kur ndodh

nuk zgjat.

burri është

më i qëndrueshëm:

nëse është i keq

ka më shumë shanse

të vazhdojë të jetë,

ose nëse është i mirë

mund të rezistojë,

por një grua ndryshon

nge fëmijët,

mosha

dieta

bisedat

seksi

hëna

mungesa apo

prania e diellit

apo kohëve të mira.

një grua duhet ushqyer

që të jetojë

me dashuri

këtu një burrë mund të bëhet

më i fortë

duke qenë i urryer.

 

Unë po pi sonte në barin e Spanglerit

dhe më kujtohen lopët

që pikturova një herë në orën e mësimit të Artit

dhe ato dukeshin mirë

ato dukeshin më mirë se çdo gjë tjetër

këtu. Unë po pi në barin e Spanglerit

duke pyetur veten kë të dua e kë

të urrej, por rregullat u fashitën:

Unë dua dhe urrej vetëm

veten-

ata qëndrojnë jashtë meje

si një portokall që ka rënë nga tryeza

e iken rrokullimthi; kjo është ajo që duhet

të vendos:

ta vras veten

apo ta dua veten?

cila është tradhëti?

nga po vjen ky

informacion?

 

libra…

si xhama të thyer:

s’do fshija as menderen me to

prapë, po errësohet,

e sheh?

 

(ne po pimë dhe flasim

me njëri-tjetrin dhe

duket sikur dimë.)

 

 

por lopa me gjinjtë më

të mëdhenj

blen lopën me bisht

më të madh.

krahë prezent.

 

baristi më shtyn një birrë

ajo vrapon mbi banak

si një vrapues olimpik

dhe një palë pinca që janë duart e mia

e ndalojnë,e ngrenë,

shurrë e artë tundimi bajat,

unë pi dhe rri aty,

moti është i keq për lopët

por sfurku im është gati

të mbledhë

syrin e kashtës së barit jeshil

trishtimi më mbështjell të tërin

dhe unë e pi birrën me eks

porosis një tjetër

shpejt,

të më japë kurajo dhe dashuri

që të

vazhdoj.

 

Gjeniu i turmës

ka boll tradhëti, dhunë, urrejtje, absurditet tek

njeriu mesatar për të furnizuar çfarëdo ushtrie në çfarëdo ditë.

dhe më të mirët në vrasje janë ata që predikojnë kundër saj

dhe më të mirët në urrejtje janë ata që predikojnë dashuri

e më në fund, më të mirët në luftë janë ata që predikojnë paqe.

 

ata që predikojnë Zotin, kanë nevojë për Zotin

ata që predikojnë paqe, nuk kanë paqe

ata që predikojnë paqe nuk kanë dashuri

 

ruhu nga predikuesit

ruhu nga të diturit

ruhu nga ata që gjithmonë lexojnë libra

nga ata që ose e përçmojnë varfërinë

 

ose janë krenarë për të.

ruhu nga ata që janë të shpejtë në lavdërime

sepse lavdërimet kanë nevojë t’ua kthesh

ruhu nga ata që janë të shpejtë në censurë

ata kanë frikë nga ajo që nuk dinë

ruhu nga ata që kërkojnë turmat vazhdimisht

sepse ata vetëm nuk janë asgjë

ruhu nga burri mesatar dhe gruaja mesatare

ruhu nga dashuria e tyre, sepse dashuria e tyre

është mesatare, kërkon mesataren

 

por ka diçka gjeniale në urrejtjen e tyre

ka mjaft aq sa për të t’vrarë ty

aq sa për të vrarë këdo

duke mos dashur vetminë

duke mos e kuptuar vetminë

ata do të përpiqen të shkatërrojnë gjithçka

që është ndryshe.

të paaftë për të krijuar art

ata nuk do e kuptojnë dot artin

ata do i quajnë dështimet e tyre si krijues

vetëm si dështimet e botës

të paaftë për të dashuruar plotësisht

ata do besojnë se dashuria juaj është e paplotë

dhe pastaj do t’ju urrejnë

dhe urrejtja e tyre do t’jetë e përkryer

 

si një diamant shkëlqyes

si një thikë

si një mal

si një tigër

si një bimë helmuese

arti i tyre më fin.

Përktheu: Mirela Kapaj

Web Agency, Digital Agency, Web Development Agency