Ervin Kaduku
Ndërkohë që ishte në opozitë, mazhoranca aktuale ka protestuar vazhdimisht për heqjen nga qeveria “Berisha” të kufirit maksimal të parashikuar me ligj të këtij borxhi, që ishte në nivelin e 60 përqindëve të prodhimit të brendshëm bruto të vendit
Borxhi publik arrin në 70.43 për qind e PBB-së
Ritmi jashtëzakonisht i lartë i marrjes së huave, kryesisht në tregun e brendshëm, nga qeveria “Rama” në tremujorin e fundit të vitit të kaluar, ka sjellë një rritje katastrofike të borxhit publik të Republikës së Shqipërisë. Në fund të dhjetorit të vitit 2013, borxhi publik i qeverisë qendrore vlerësohet të jetë 883.8 miliardë lekë ose 65.08% i PBB-së, duke u rritur kështu me 3.05 për qind krahasuar me fundin e vitit 2012, sipas të dhënave të publikuara nga Ministria e Financave.
Realisht stoku i borxhit në raport me PBB-në e vitit të kaluar është rritur me 4.21%, ndërkohë që një korrigjim në ulje në masën 1.57% vjen si pasojë e rritjes ekonomike të vitit 2013. Borxhi i brendshëm gjatë vitit 2013 është rritur me 2.88 për qind si rezultat i nevojave të politikave për financimin e deficitit buxhetor, ndërkohë që borxhi i jashtëm ka qëndruar pothuajse në të njëjtin nivel si rezultat i pakësimit të disbursimeve gjatë gjashtëmujorit të dytë të vitit 2013, sipas Ministrisë së Financave.
Duke marrë në konsideratë detyrimet e prapambetura, që janë pranuar tashmë zyrtarisht nga Këshilli i Ministrave, në një nga mbledhjet e veta të fundit, ku është miratuar edhe strategjia për shlyerjen e tyre, të cilat llogariten në shumën 72.6 miliardë lekë, gjendja e stokut të borxhit publik vlerësohet në rreth 70.43% në raport me PBB-në.
Ndërkohë që ishte në opozitë, mazhoranca aktuale ka protestuar vazhdimisht për heqjen nga qeveria Berisha të kufirit maksimal të parashikuar me ligj të këtij borxhi, që ishte në nivelin e 60 përqindëve të prodhimit të brendshëm bruto të vendit. Por,gjatë vitit 2013 shërbimi i borxhit të brendshëm rezulton të ketë pësuar një rritje prej 8 pikë përqindje krahasuar me vitin 2012. Kjo, sipas Financave, për arsye të rritjes së deficitit buxhetor, ndonëse normat e interesit kanë ardhur drejt një minimumi historik.
Ndërkohë, për sa i përket shërbimit të borxhit të jashtëm, rritja e tij është e lidhur me kushtet e huazimit të fondeve me terma koncesionalë. Në dhjetor të vitit 2013, stoku i borxhit të jashtëm vlerësohet të jetë (paraprak) rreth 2,6 miliardë euro, nga të cilat 224 milionë euro i përkasin borxhit të garantuar. Ndërkohë që vlerësimet për borxhin e nënshkruar, por të padisbursuar, arrijnë në 725.5 milionë euro dhe pritet të disbursohet sipas marrëveshjeve me kreditorët në vitet në vazhdim.
Sipas statistikave, portofoli i borxhit të jashtëm vazhdon të ruajë trendin e kompozimit nga tri monedha kryesore (euro, dollarë dhe jen japonez), ku peshën kryesore e mban monedha euro. Përqindja e lartë e stokut të borxhit në euro bën që portofoli të jetë më i ekspozuar ndaj riskut të kursit të këmbimit në një periudhë afatshkurtër.
